navarra.es
Castellano | Euskara | Français | English
Ezagutzera eman
Foru Agindua, 2000ko irailaren 15ekoa, Nekazaritza, Abeltzaintza eta Elikadura kontseilariak emana, mahastigintza eta ardogintzaren merkatuaren antolamendu komunaren arabera Nafarroako mahastiak berregituratu eta birmoldatzeko araubidea ...
FORU AGINDUA, 2000ko irailaren 15ekoa, Nekazaritza, Abeltzaintza eta Elikadura kontseilariak emana, mahastigintza eta ardogintzaren merkatuaren antolamendu komunaren arabera Nafarroako mahastiak berregituratu eta birmoldatzeko araubidea aplikatzeko arau osagarriak ematen dituena
(Testu bateratua. Jatorrizkoa 2000ko 116. NAOn argitaratua, irailaren 25ean; akats zuzenketa, 2000-11-24ko NAO. Aldaketak: 2001eko otsailaren 12ko Foru Agindua)
Atarikoa
Mahastigintza eta ardogintzaren merkatuaren antolamendu komun berria 1999ko maiatzaren 17ko Kontseiluaren 1493/1999 EE Erregelamenduan ezarri zen. 2000ko maiatzaren 31ko Batzordearen 1227/2000 EE Erregelamenduaren bidez garatu zen.
Abuztuaren 4ko 1472/2000 Errege Dekretuak mahastiak ekoizteko gaitasuna arautu zuen eta Europako Batasuneko arautegi berria Espainiako legeriara egokitu.
Errege Dekretu horretako V. Kapituluak mahastiaren berregituraketa eta birmoldaketa arautzen du. Hala ere, bertako aurreikuspen batzuek zehazteko autonomi erkidegoen arautegi osagarrien beharra daukate. Orobat, gaur egun, 2000ko uztailaren 25eko Batzordearen 2000/503/EE Erabakiak Estatuari ematen dion zenbatekoa autonomi erkidegoen artean banatzeke dago. Erabaki horren xedea 2000-2001 kanpainan mahastiak berregituratu eta birmoldatzea da.
Mahastiak berregituratu eta birmoldatzeko aurreikuspen horiek Nafarroako Foru Komunitatean modu egoki batean aplikatu ahal izateko bidezko da Europako Batasuneko eta Estatuko arautegiak garatu eta osatzeko Foru Agindu bat ematea. Hala ere, interesatuek hobeki ezagut dezaten eta haien segurtasun juridikoa hobea izan dadin, testu bakar bat prestatu da, arau nagusiak biltzen dituena.
Horrenbestez, Nafarroako Foru Komunitateko Gobernua eta Administrazioa arautzen dituen apirilaren 11ko 23/1983 Foru Legeko 36.2b) artikuluak eman dizkidan ahalmenak erabiliz, agindu dut:
1. artikulua. Xedea.
Foru Agindu honen xedea mahastia berregituratu eta birmoldatzeko araubideari buruzko Europako Batasuneko eta Estatuko xedapenak Nafarroako Foru Komunitatean osatzea da, mahastigintza eta ardogintzaren merkatuaren antolamendu komunaren barruan. Xedapen horiek 1999ko maiatzaren 17ko Kontseiluaren 1493/1999 EE Erregelamenduan, 2000ko maiatzaren 31ko Batzordearen 1227/2000 EE Erregelamenduan eta abuztuaren 4ko 1472/2000 Errege Dekretuan biltzen dira.
2. artikulua. Aplikatzeko eremua.
Mahastia berregituratu eta birmoldatzeko araubidea maiatzaren 17ko Kontseiluaren 1493/1999 EE Erregelamenduko II. Tituluko III. Kapituluan biltzen da. Izan ere, horren bidez mahastigintza eta ardogintzaren merkatuaren antolamendu komuna ezartzen da. Araubide hori ardoa egiteko mahats aleak ekoizteko mahatsondo guztiei aplikatzen ahalko zaie, Nafarroa Jatorriko Izeneko lurzatietan, eta, Nafarroako Foru Komunitatean badaude, baita Errioxa Jatorriko Izeneko lurzatietan ere, eta Europako Batasuneko Erregelamenduko 11. artikuluko 3. idatz-zatian aipatzen diren ekitaldiak bilduko ditu.
3. artikulua. Berregituratu eta birmoldatzeko planak.
1. Berregituratu eta birmoldatzeko araubidea hartu beharreko neurriak dauzkaten berregituratze eta birmoldatze planen bidez burutuko da. Interesatuek aurkeztu beharko dituzte plan horiek, onetsiak izan daitezen, Estación de Viricultura y Enología de Navarra, EVENAn, zuzenean edo Administrazio Publikoen Araubide Juridikoari buruzko azaroaren 26ko 30/1992 Legeko 38. artikuluan edo hori aldatzen duen urtarrilaren 13ko 4/1999 Legean aipatzen diren erregistroetan.
2. Neurritzat hartuko da lurzati bat berregituratu edo birmoldatzeko ekintza bakoitza.
4. artikulua. Berrregituratze eta birmoldatze planen motak.
1. Berregituratze eta birmoldatze planak taldekakoak zein bakarkakoak izaten ahalko dira.
2. Taldekako planek gutxienez ere hamar hektarea hartu beharko dituzte eta mahastizainak diren bost kide eduki.
Taldekako planak ekoizleen artean eginen den itun baten barruan burutuko dira. Itun horren arabera planean parte hartzen dutenek ordezkari bat izendatu beharko dute, Administrazio Publikoarekiko harremanez arduratuko dena.
3. Bakarkako planak lehentasunezko ustiategi, egoitza Nafarroa duten ardotegi eta Nafarroako Hazitegizainen Erregistroan izena emanak diren hazitegizainek aurkezten ahalko dituzte. Beti ere, gutxieneko eremua bost hektareakoa izanen da.
5. artikulua. Berregituratze eta birmoldatze planen betebeharrak.
1. Berregituratze eta birmoldatze planek ez dute behin ere handituko eremuak ekoizteko duen gaitasuna.
2. Planetan sartzen diren eremuak gutxienez ere hamar urtez erein beharko dira, neurria hartu eta hurrengo kanpainatik hasita.
3. Hazitegiak ukitzen dituzten planetan izan ezik, Nafarroan sailkaturiko barietateak eta landaketak hobetzen dituztenak bakarrik sartzen ahalko dira planetan.
4. Lurzatiaren azalerak, behin berregituratuz gero, gutxienez 0,5 hektareakoa izan beharko du. Hala ere, berregituratze eta birmoldatze plana egin ondorengo lurzatiak hasieran baino 100eko 80 baino gutxiago badira, lurzatiaren azalera, berregituratu ondoren, gutxienez 10 areakoa izanen da.
Neurria gaintxertaketa edo birtxertaketa bidezko barietateak birmoldatzea eta ontzi motako mahastiak besatarakoak bihurtzea baldin bada, gutxieneko azalera moldatu aurrekoa izanen da.
5. Mahastizain bakoitzak urtero gehienez berregituratzen ahalko duen eremua hamabost hektareakoa izanen da. Inguruabar bereziengatik komeni denean kanpaina bakoitzean gehieneko muga hori aldatzen ahalko da.
6. Planek landaketa berrien eremuak biltzen ahalko dituzte, gehienez ere planean sartzen den eremuaren % 10 egin arte. Ondorio horietarako, nekazari gazteek dakartzaten eskubideak ez dira kontuan hartuko.
7. Planean mahastiak landatzeko biltzen diren eskubideek, transferentziaren bidez eskuratuek, gehienez ere planak ukitzen duen eremuaren % 20 eginen dute. Ondorio horietarako, nekazari gazteek dakartzaten eskubideak ez dira kontuan hartuko.
8. Landaketa guztietan nahitaez txertaka ziurtatuak erabili beharko dira.
9. Berregituratzeko lurzatiaren gutxieneko azalera area batekoa izanen da.
6. artikulua. Planak burutzeko epea.
1. Planak burutzeko epea, gehienez ere zortzi urtekoa izanen da, onetsi eta hurrengo urtetik aitzina. Epe hori luzatzen ahalko da, ezinbesteko kasuetan, Estación de Viticultura y Enología de Navarrak hala proposatzen duenean.
2. Neurri bakoitza burutzeko gehieneko epea bost urtekoa izanen da, laguntzaren xede den lehenengo ekitaldia hasten denetik.
7. artikulua. Laguntzak.
1. Mahastigintza eta ardogintzaren sektoreari laguntzeko araubide bat ezartzen da, helburu hauek izanen dituena:
a) Mahastiak berregituratu eta birmoldatzeko kostuetan parte hartzea. Horretarako hiru laguntza mota ezarriko dira:
-Mahastiaren barietatea aldatzeko laguntzak.
-Mahastiak berregituratzeko laguntzak.
-Ontzi itxurako mahastitik besatarako mahastira aldatzeko laguntzak.
b) Ekoizleei plana aplikatzearen ondorioz gal ditzaketen dirusarrengatik kalte ordain bat ematea.
2. Artikulu honetako 1. zenbakian aipatzen diren laguntzak emateko, definizio hauek ezartzen dira:
a) Mahastiaren barietatearen aldatzea izanen da mahasti lurzati bateko barietatea aldatzea, oraingo barietatearen gainetik txertatuz (ardorakoetan) edo zegoena berriro txertatuz (Ameriketakoetan), lurzatiko mahatsondoak gehitu gabe.
b) Mahastiaren berregituraketatzat hartuko dira xede hau duten ekintzak: mahasti lurzati bat kendu eta beste bat landatzea, beti ere eremu baliokideetan, barietatea edo landaketa sistema (markoa eta kondukzioa) hobetuz.
c) Ontzi itxurako mahastitik besatarako mahastira aldatzea gertatuko da era baxuko kondukzio sistema duen mahastia besatarako kondukzio sistemara jasotzeko ekintza eta materialak erabiltzen direnean, mahastia modu egokian mekanizatu ahal izateko, bereziki inausketa eta mahats-bilketa. Hobekuntzak dakartzaten barietateetan eta egoera begetatibo eta sanitario onetan dauden mahastietan bakarrik egiten ahalko dira.
d) Berregituratze eta birmoldatze planetan, barietate hobetzailetzat joko dira:
-Nafarroa Jatorriko Izenean: Garnacha, Tempranillo, Cabernet Sauvignon, Merlot, Chardonnay eta ale xeheko Moscatel.
-Errioxa Jatorriko Izenean: Tempranillo Garnacha eta Graciano.
-Beste barietateak berregituratzen eta birmoldatzen ahalko dira.
3. Planean aipatzen den neurri bakoitzari ematen zaion laguntzari osagarri bat erantsiko zaio plana egitearen ondorioz galtzen dituzten dirusarrerengatik ekoizleei kalte ordain bat emateko.
4. Laguntzak kalkulatzeko I. Eranskinean aipatzen diren eragiketa eta kostuak kontuan hartuko dira, honelaxe:
a) Mahasti barietatea birmoldatzeko laguntzarako, oraingo barietatearen gainetik edo zegoena berriro txertatzeagatik izaniko kostuak hartuko dira kontuan. Kostuak finkoak izanen dira (moldaturiko hektarea bakoitzeko) eta txertaketa unitate bakoitzarenak. Txertaketa unitatea izanen da mahatsondo batean egiten dena, zenbat ziri sartzen diren kontuan hartu gabe.
b) Mahastia berregituratzeko laguntzarako ekintza hauen kostuak hartuko dira kontuan: erauzketa, lurraren prestakuntza, ereintza, landaketaren kostuak (bi urtez), besatarako euskarria, harriak kentzea, desinfekzioa, lurra berdintzea eta untxien kontrako babesa. Ekintza guztiak hektarea bakoitzaren kostu finko baten arabera zenbatuko dira, ereintza izan ezik, hori haren dentsitatearen arabera kontatuko baita.
c) Ontzi itxurako mahastitik besatarako mahastira bihurtzeko laguntzarako ontzitik besatarako mahastira pasatzeko ekintza hartuko da kontuan. Ekintza hori hektarea bakoitzaren kostu finkoaren arabera zenbatuko da.
d) Dirusarreren galeragatik kalte ordaina, Nafarroako Foru Komunitatean, 2000-2001 kanpainan hauxe izanen da:
-130.000 pezeta hektareako Nafarroa Jatorri Izenerako.
-225.000 pezeta hektareako Errioxa Jatorri Izenerako.
Laguntza hau bi kanpainatan emanen da berregituratze neurrietarako berregituratu beharreko mahasti lurzatia berregituratua dagoen landaketa baino lehen erauzten denean eta bakarrik kanpaina batean emanen da barietateak birmoldatzeko eta ontzi itxurako mahastitik besatarako mahastira aldatzeko neurrietan.
5. Laguntzak emanen dira harriak kentzeko, lurra desinfektatzeko, lurra berdintzeko eta untxien kontra babesteko aldez aurretik deklaratuak izan direnean, lurzatia eta lanak hasteko eguna eta ordua gutxienez ere hamar egun lehenago adierazita eta haiek burutzeko berariazko baimena emanda.
6. 1. zenbakian aipatzen diren taldekako berregituratze eta birmoldatze planen mota bakoitzari esleituriko laguntzaren gehieneko zenbatekoak plan bakoitzerako I. Eranskinean aipatzen diren kostuen % 50 eginen du. Bakarkako planen kasuan ematen den laguntza % 15 gutxituko da.
8. artikulua. Salbuespenak.
Ekintza hauek ezin hartuko dituzte aurreko artikuluan aipatzen diren laguntzak:
a) Berezko bizitza bukatua duten mahastien aldaketa normala, hots, lurzati bera mahatsondo barietate berarekin eta landaketa sistema berarekin landatzea.
b) Hamar urte honetan Europako Batasuneko, Estatuko edo autonomi erkidegoetako laguntzak hartu dituzten ekintzak.
c) 1472/2000 Errege Dekretuko 2. artikuluan aipatzen diren landaketa berrien kontzesioaren arabera landatu diren mahastien aldaketa, kontzesioa ematen denetik hamar urte pasa arte.
d) Errege Dekretu horretako III. Kapituluan xedaturikoaren arabera lurzati guztiak erregularizatuak ez dauzkaten titularren mahastiak.
e) Lurzatiak berrantolatzeko prozesuan diren udalerrietako poligonoetako lurzati eskaerak, Nekazaritza, Abeltzaintza eta elikadura Departamentuko Nekazaritzako Egituren Zerbitzuaren baimena aurkezten duten lurzatiak izan ezik.
9. artikulua. Eskaerak eta aurkeztu beharreko agiriak.
1. Foru Agindu honetako 7. artikuluan arautzen diren laguntzak hartu nahi dituzten mahastizainek eta 4.2 artikuluan aipatzen den ordezkariak urte bakoitzeko apirilaren 1etik ekainaren 1era egin beharko dute, eskaeraren eredu ofizialean.
2. Hasiera batean aurrekontuetan zegoen dirua agortu ezik, eskaerak aurkezteko beste epe bat irekitzen ahalko da, urte bakoitzeko urriaren 1a baino lehen bukatuko dena. Kasu horretan 5. artikuluko 5. zenbakian aurreikusten diren mugak gainditzen dituzten berregituratze edo birmoldatze planetarako eskaerak aurkezten ahalko dira, Foru Agindu honetako 10. artikuluan aurreikusiriko aurrekontuaren eta lehentasun irizpideen arabera baloratuko direnak.
3. Eskatzaileek, laguntzaren eskaerarekin batera, agiri hauek aurkeztu beharko dituzte, bikoizturik:
A) Eskatzaileen NAN eta IFZ edo IFKaren fotokopia.
B) Planean parte hartzen duen mahastizain bakoitzaren datuak eta haren bankuarenak.
C) Nekazari gaztea edo nagusiki nekazaria izanez gero, plana aurkeztu baino lehen, kasuan-kasuan, Gizarte Segurantzako norberaren konturako Nekazarien Araubide Berezian edo Langileen Autonomoen edo beste inoren konturako Araubide Berezian afiliaturik zeudela frogatzen duten agiriak.
D) Elkarteak izanez gero:
-Elkartea osatzeko agiriaren kopia.
-Elkartearen organo kudeatzaileak luzaturiko ziurtagiria. Bertan agertuko dira haren izenean laguntzak eskatzeko baimenduriko pertsonaren identifikazioa, IFZ eta bazkideen izenen zerrenda.
E) Planeko proiektua, eduki hau izanen duena:
-Planaren oroit-idazkia. Egin asmo den planaren laburpen bat izanen da. Saiatuko dira oroit-idazkia gehienez ere 15 orrialdekoa izan dadin.
-Eskaturiko planaren fitxa laburpena.
-Planean parte hartzen duen ekoizle bakoitzak barietatea aldatzeko, ontzi itxurako mahastitik besatarako mahastirako aldatzeko eta mahastiak berregituratzeko neurrietarako egin beharreko neurrien bakarkako fitxa.
-Planean parte hartzen duen ekoizle bakoitzak barietatea aldatzeko, ontzi itxurako mahastitik besatarako mahastirako aldatzeko eta mahastiak berregituratzeko neurrietarako egin beharreko neurrien bakarkako fitxa finantzarioa.
F) Planari birlandatze eskubideak ekarriz gero, erauzteko justifikazioa azalduko da, eskubideak norberarenak badira, eta transferentziaren justifikazioaren fotokopia eskubideak transferentzia bidez eskuratu badira.
G) Taldekako planak izanez gero, planean parte hartzen duten mahastizainen artean izenpeturiko ituna aurkeztuko da.
H) Eskaturiko lurzatien kreditazioa.
a) Lurzatien berrantolamendua berriki egin den udalerriak direnean, lurzatien berrantolamenduko esleipen orria eta organo eskudunaren ziurtagiria aurkeztuko da, non jasoko baita berrantolamenduan sartua den lurzatiaren jabe gisa nor ageri den.
b) Lurzatiak eskatzailearenak ez badira, haiek erabiltzeko eskubidea honelaxe frogatu beharko da:
-Lurzatiak famili unitatea osatzen duten ahaidetasunezko lehen mailako senideenak badira, aski izanen da senideen artean lagatzeko kontratua, plana onetsi baino lehenagokoa, notarioaren aurrean protokolizatua. Bertan kontratuaren iraupena eta era uzteko unean eskubideen hartzailea agertuko dira.
-Aurreko letran aipatzen den ahaidetasunezko betebeharra betetzen ez duten pertsonen arteko errentamendua izanez gero, errentamendurako kontratua aurkeztu beharko da, plana onetsi baino lehenagokoa, eredu ofizialean eta behar bezala diligentziatua (ondarezko eskualdaketen gaineko zerga eta Landa Errentamenduen Erregistroko inskripzioa). Bertan kontratuaren iraupena eta erauzteko unean eskubideen hartzailea agertuko dira.
10. artikulua. Laguntzak emateko lehentasun irizpideak.
1. Laguntzak emateko lehentasun irizpide hauek hartuko dira kontuan:
a) Lehentasuna izanen dute taldekako planek bakarkakoen aldean.
b) Taldekako planen kasuan, lehentasuna izanen dute nekazari gazte gehien biltzen dituztenek nagusiki nekazariak direnak biltzen dituztenen aldean. Plan hauek lehentasuna izanen dute betebehar hori betetzen ez dutenen aldean. Halaber, lehentasuna emanen zaie lehentasunezko ustiategien titularrei beste ustiategietako titularren aldean.
c) Bakarkako planen kasuan, lehentasunezko ustiategiek, ardandegiek eta mintegiek izanen dute lehentasuna, hurrenkera horretantxe.
2. Aurreko idatz-zatietan ezarririko irizpideak aplikatuta, eskabide batzuk lehentasun maila berean badaude, lehentasun irizpide hauek erabiliko dira:
-Azkeneko lurzatien artean hasierako lurzatien indizerik handiena.
-Planean parte hartzen duten mahastizainen kopuru handiena.
-Planean parte hartzen duen eremurik zabalena.
11. artikulua. Laguntzen izapidaketa eta ordainketa.
1. Berregituratu eta birmoldatzeko laguntzen eskaerak EVENA erakunde autonomora igorriko dira. Honakoek ebatziko dituzte, planak onestearekin batera:
a) Nekazaritza eta Abeltzaintza zuzendari nagusiak, FEOGA-Berme sailaren izenean Nafarroako Foru Komunitatean laguntzak ordaintzen dituen erakundeko zuzendaria den aldetik, fondo horren konturako Europako Batasuneko laguntzen kudeaketaren kasuan, EVENA erakunde autonomoak txostena luzatu eta izapidatu ondoren. Horrek, horretarako, baimenerako eta zerbitzu teknikorako unitatetako balioko du.
b) EVENA erakunde autonomoko zuzendariak, laguntzak FEOGA-Bermearen kontura kudeatzen ez badira eta gastua Nafarroako Aurrekontu Orokorrei egozten bazaie.
2. Eskaera aurkezten denetik sei hilabeteko epea Administrazioak ebazpenik eman gabe iraganik, ulertzen ahalko da eskaera ezetsia izan dela.
3. Neurri bakoitza lurzati osoetan eta onetsiriko planekin bat burutu direla frogatu ondoren ordainduko dira laguntzak.
Landatu beharreko lurzatia desinfektatuz gero, edo bertako harriak kenduz gero edo lautuz gero edo untxien kontra babestuz gero, arauzko faktura aurkeztu beharko da.
Txertaka ziurtatuak erabiltzeagatik laguntzak ordaintzeko, behar den Erregistro ofizialean izena emaniko hazitegizainaren faktura aurkeztu beharko da.
4. Ematen den laguntzaren ondoriozko eskubide eta eginbeharrak subrogatzeko baimena ematen ahalko da, betebehar hauek gertatzen direnean:
a) Ekintza guztiak lurzati berrian egiten direnean.
b) Subrogatu nahi den lurzatiak hasiera bateko ezaugarri berak edo antzekoak izatea.
5. Lurzatiaren titularra edo planean adierazten diren lurzatien ezaugarriak aldatuz gero, EVENAk aldez aurretik baimena eman beharko du, ebazpen administratiboaren bidez.
12. artikulua. Itzuli beharra, betebeharrak bete ezik.
Foru Agindu honetako 5. artikuluko 2. zenbakian aipatzen den gutxieneko hamar urteko epean laguntzen onuradunak planetan sarturiko eremuak erein beharra betetzen ez badu, eman zaion laguntza itzuli beharko du.
Lehen Xedapen Gehigarria
Berregituratze eta birmoldatze planen 2000-2001 kanpainarako eskabideak 2000ko urriaren 1a baino lehen aurkeztuko dira. Foru Agindu honetako 9. artikuluan aurreikusten den bigarren epea 2000ko azaroaren 15ean bukatuko da.
Bigarren Xedapen Gehigarria
Berregituratze eta birmoldatze planetarako laguntzei dagokienez, Foru Agindu honetan aurreikusirik ez dagoen guztian, Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioaren eta haren erakunde autonomoen dirulaguntzak eman, kudeatu eta kontrolatzeko araubide orokorrari buruzko ekainaren 9ko 8/1997 Foru Legeak xedatu bezala eginen da.
Hirugarren Xedapen Gehigarria
Mahastigintza eta ardogintzaren antolamendu komunarekin bateragarriak izanez gero, EVENA erakunde autonomoak, Nafarroako Aurrekontu Orokorren kontu, Nafarroako Nekazaritzako Ustiategien Erregistroan inskribaturiko lehentasunezko famili ustiategiek sustaturiko planei Foru Agindu honetan aurreikusiriko laguntzak ematen ahalko dizkie, Foru Agindu honetan eskatzen diren betebeharrak betetzen badituzte, 5. artikuluko 6 eta 7. zenbakietan aurreikusirikoa betetzen ez badute ere.
Azken Xedapen Bakarra
Foru Agindu honek Nafarroako Aldizkari Ofizialean argitaratu eta biharamunean hartuko du indarra.
I. ERANSKINA. Mahastia berregituratu eta birmoldatzeko kostua
****************tabla**************
