Nafarroako Gobernuak nekazaritzako ustiategiak kontsumitzaileei zuzenean saltzea arautzen duen Nekazaritzako elikagaiak merkaturatzeko bide laburrei buruzko Foru Legearen aurreproiektua kontuan hartzeko akordioa hartu du.

Landa Garapeneko eta Ingurumeneko kontseilari Itziar Gomezek Gobernu Bilkuraren ondorengo prentsaurrekoan jakitera eman duen bezala, arau honek helburu bikoitza du:

1. Dimentsio urriko nekazaritza ustiategiak babestea eta horien bideragarritasuna hobetzea, lehiakorragoak bihurtuz, bere dibertsifikazio ekonomikoa bultzatuz eta gazteria sektorearen barne hartzea ahalbidetuz.
2.  
3. Tokikoak, jatorri ezagunekoak, freskoak eta garaikoak hala nola kalitatekoak diren produktuen gaineko eskari gero eta handiagoari aurre egitea eta herritarren aldetik ekoizle horien gaineko ezagutza eta balorazioa sustatzea, hala nola landa-eremuetako biztanleria mantentzea”.

Arau honek, kopuru txikien salmentarako elikagaien segurtasun eta higiene baldintzen harira, malgutasun irizpideak erabiltzeko erraztasuna ematen die ekoizleei, higiene-osasun bermeen konplimenduari eta merkatuan kontsumitzaileentzat elikagai seguru eta kaltegabeak jartzeko ardura bazter utzi gabe.

Horretarako, osasun eta landa-inguruneko arloetan eskumena duten agintariek praktika egokien gidaliburuak elaboratuko dituzte, modu koordinatuan; horietan, ekoizpen, elaborazio, eraldaketa eta merkaturatze etapetan beharrezkoak diren egokitzapenak finkatuko dira.

Kontseilariak erantsi du “merkaturatzeko bide laburrak erreminta egokiak direla ekoizleek prezio duin batzuk jaso ditzaten, produktuak elikagai-kateen eraginez garestitu behar izan gabe”.

Aurreproiektuan xedatu bezala, Gobernuak Nafarroako nekazaritzako elikagaiak merkaturatzeko bide laburren erregistro bat ezarriko du eta bertan inskribatu beharko dira, norbere borondatez, nekazaritzako elikagaien ekoizleak, bitartekoak eta jarduera hori garatzen duten merkataritza elektronikoaren operadoreak. Erregistroak identifikatu egingo du operadoreak zuzeneko salmenta, hurbileko salmenta edo biak egiten dituen.

Bestalde, Nafarroako Gobernuak bereizgarri edo logotipo bat prestatuko du, nekazaritzako elikagaiak merkaturatzeko bide laburren erregistroan inskribatutako operadoreen eta produktuen identifikazioa eta informazioa errazteko. Bereizgarri hori seinaleztapen sistema baten bidez erabili ahal izango da lokaletako, errepidetako eta bide-gurutzetako edo inguruetako sarbidetan, indarrean dagoen legedian aurreikusiari jarraiki. Bereizgarria bateragarria izango da indarrean dauden kalitate-markekin, esaterako jatorri-izenak, adierazpen geografiko babestuak, ekoizpen ekologikoaren ziurtagiriak, artisau-elikagaiek, etab.

Gomez kontseilariak nabarmendu du zeinen oinarrizkoak eta erabakigarriak diren elikagaien ekoizpena eta hornidura bezalako jarduerak, erakundeetatik bultzatu behar dugun online salmentan eta zuzeneko salmentan errefortzu bat eragin dutenez”. Gainera, erantsi du, “aurreproiektu hau elikagai osasuntsu, eskuragarri eta jasangarriak bermatzeko, klima aldaketari aurre egiteko lehen mailako sektorearen ekarpena hobetzeko, ingurumena babesteko eta bidezko etekin ekonomiko bat edota nekazaritzaren lehiakortasuna bermatzeko neurrietan oinarritutako Baserritik Mahaira estrategia europarrarekin guztiz lerrokatuta dagoela”.

Hain zuzen, ingurumen esparruan, arauak klima aldaketa murrizteko ekarpena egin nahi luke hurbileko salmentak dakartzan ingurumenarekiko onurak direla medio, elikagaiak alferrik galtzeko joera murrizten eta kontsumo arduratsua egiten lagunduz. Horren harira, Lege aurreproiektuan xedatuari jarraiki, salmenta norbere nekazaritza ustiategian egitea lehenetsiko da; nahiz eta udal merkatuetan eta azoketan, landa-turismoko ostatuetan eta/edo ustiategiarekiko landetxe hurbiletan, merkataritza elektronikoaren bidez kontsumo-taldetan, amaiera kontsumitzailearen helbidean edo horretarako baimendutako behin-behineko izaerako beste edozein tokitan egiteko ere aukera eman. Eta lehenetsi denaren arabera, Nafarroako lurralde esparruan edo nekazaritzako elikagaien ekoizlearen ustiategiarekiko 100 km-ko distantzia maximo batera egin beharko da.

Nafarroako Kontseilura igorriko da arau berria, balioztatua izateko. Arau beriak, 2010eko nekazaritza eta abeltzaintza ustiapenekin lotutako produktuen zuzeneko salmenta arautzeko Foru Araua hala nola bere garapen araudia indargabetuko ditu.