Nafarroako udaletako ordezkariek bertatik bertara ezagutu dituzte Toki Inbertsioen Planaren 2026-2028 plangintzaldirako programazio berriaren nondik norakoak, tokiko programazioari dagokion zatian. Horrela, 2022-2025 lehen programazio-aldia berrargitaratu da, udalerrien inbertsioei egonkortasuna eta ziurtasuna eman diena, hiru atalen bidez: inbertsio-programak, determinazio askea eta tokiko programazioa, aurreko legealdian onartutako Toki Inbertsioen Plana arautzen duen martxoaren 22ko Foru Lege berrian sartuak.

TIP 2026-2028 berriak 100 milioi euro baino gehiago jartzen ditu Nafarroako toki entitateen eskura, urteko 34 milioi eurotik gorako erritmoan. Zehazki, tokiko programaziorako, 2026-2028 hirurtekoan 41,8 milioi euroko zuzkidura dago, TIPren %40. Ondoren zehaztapen askeko programa eta hondakinen altako eta tratamenduko ur-hornidurarako inbertsio-programa jasoko dira.

Datu horien arabera, lurralde Kohesiorako kontseilari Oscar Chivitek defendatu duenez, “finantzazio sistema egonkor batetik eta administrazioen arteko lankidetza  egoki batetik soilik berma dezakegu udal zerbitzu onak mantentzea toki entitateen bizi-kalitatea hobetzeko, haien tamaina edozein dela”.

Gaur izandako bileran, Lurralde Kohesio Departamentuak tokiko programazioaren atalaren xehetasunak eman ditu. Bertan, tokiko erakundeek eskatutako inbertsioak sartu dira: Hornidura-, saneamendu-, eta euri-sareak (aurrekontuaren % 30), sareekin zolatzea (aurrekontuaren % 32), sarerik gabeko zoladura (aurrekontuaren % 12), zeharbideen urbanizazioa (aurrekontuaren % 8) eta udak kontzejuen zuzkidurak (aurrekontuaren % 18). Atal honek 13,9 milioi euroko zuzkidura bat izango du urtean. 2026-2028 plangintzaldia amaitzean, Nafarroako toki entitateen gutxienez 41,8 milioi euroko ekarpenak jasoko dituzte, urteko zenbatekoa urtero eguneratzen baita KPIren arabera.

Gaur Tuteran egindako aurkezpenean, Oscar Chivitek nabarmendu du “Toki Inbertsioen Plana arautzen duen Legearen funtsezko printzipioak indarrean jarraitzen duela lurralde kohesioa, tokiko autonomia, lankidetza eta administrazio publikoen arteko leialtasuna bultatzen dituen unetik”.

Ildo beretik, Lurralde Kohesioko titularrak adierazi du “Nafarroako Gobernuak bete” egin duela. Legeak ezartzen duenez, plangintzaldia amaitu aurreko urteko azken hiruhilekoan, 2024an, ebazpen bat onartuko litzateke jarduera-ildoetarako zenbatekoen banaketarekin eta horiek hautatzeko baldintzekin. Ebazpen hau, gogorarazi du kontseilariak, abenduaren 23an onartu zen. Nafarroak Aldizkari Ofizialean (NAO) argitaratu ondoren, litekeena da urtarrilaren amaieran, bi hilabeteko epea irekitzea udalek egin nahi diren eta datozen hiru urteetan gauzatuko diren proiektuen memoriak aurkez ditzaten.

2022-2025 Balantzea

Jesús Mari Rodríguez Toki Administrazioko eta Despopulazioko zuzendari nagusiak TIP 2022-2025 planaren lehen plangiltzaldiaren balantzea aurkeztu du. Horrela, determinazioa askeko programaren barruan, plangiltzaldi hau amaitzen denean, 45,4 milioi euro transferituko zaizkie Nafarroako udalerri eta kontzejuei, tokiko autonomia gauzatzean beraiek zehaztatutako inbertsioak egiteko.

Inbertsio-programaren atalaren barruan, 2022tik 2025era bitartean 82,2 milioi euroko inbertsioak egingo dira. 69 obra egingo dira, erreserbako zerrendan agertzen ziren guztiak barne, zuzendari nagusiak baieztatu duenez. Nafarroako Gobernuak 43 milioi euroko ekarpena egingo du atal honetan.

Azkenik, epe horretarako tokiko programazioaren atala 2025ean amaituko da, eta Nafarroako 169 entitateri, gutxienez, egingo die mesede, guztira 321 obrekin. Toki entitate onuradunek egindako inbertsioa 75,2 milioi eurokoa izango da, eta Nafarroako Gobernuak 37,7 milioi euroko ekarpena egingo du.

Jesús Mari Rodríguezek TIPren garrantzia azpimarratu du, baita gogora ekarri ere Toki Administrazioko eta Despopulazioko Zuzendaritza Nagusiak “tokiko finantzazioa eta TIPren kudeaketa eredu berri bat lehentasuntzat hartu duela, epe luzerako esparru bat sortzeko, egonkortasuna sortzeko eta toki entitateetan inbertsioak planifikatu ahal izateko”.

Toki entitateek informazio guztia eskuratzeko eta eskaerak izapidetzeko erraztasunak izan ditzaten, Lurralde Kohesiorako Departamentuak, gaur Tuteran egindako bileraz gain, beste jardunaldi bat antolatu du gaurko Burlatan, eta informazio guztia esteka honetan dago eskuragarri.