Landa Garapeneko eta Ingurumeneko Departamentuak handitu egin ditu muga naturalak dituzten eremuetako nekazaritza-sektorerako laguntzak. 2020ko kanpainako 5,1etik 2021eko, 2022ko eta 2023ko kanpainetarako 8,1 milioi eurora igaro da laguntza horien zenbatekoa. Helburua da eremu horietan nekazaritza-ekoizpenak dituen zailtasunak babestea, bereziki COVID-19aren pandemiak kaltetua.

Gobernuaren Bilkuraren ondorengo prentsaurrekoan, Landa Garapeneko eta Ingurumeneko kontseilari Itziar Gomezek honela nabarmendu du: “neurriaren xedea da mendi-eremuetako edo mendi-eremuez bestelako muga natural esanguratsuak dituzten nekazaritza-lurren erabilera jarraitua eta iraunkorra ziurtatzea”. Horretarako, “nekazariei kostu gehigarriak eta diru-sarreren galerak konpentsatuko zaizkie, eremu horietan nekazaritzaren ekoizpenak dituen zailtasunengatik eta mugengatik gehi COVID-19tik eratorritakoak”, azpimarratu du.

Laguntza sektoreko profesionalentzat izango da, eta Nafarroako Nekazaritza Ustiategien Erregistroan (NNUE) inskribatuta egon beharko dute Titulu Nagusi gisa; 2.000 bat nekazari izango direla uste da. 3,1 milioi euroko igoera zati berdinetan banatuko da nekazarien eta abeltzainen artean. Zenbateko osoaren %64 mendiko guneetarako izango da eta %36 mugak dituzten eremuetarako.

Muga naturalak dituzten eremutzat hartzen dira goi-mendikoak, mendikoak eta eremu kaltetuetakoak. Nafarroan, lurralde osoaren %85a osatzen dute; hots, 855.000 hektarea.

2021erako NPB laguntzen eskaera bakarraren kanpaina deitzen duen foru aginduan zehazten da laguntza horien aldaketa.

NPB laguntzen eskaera bakarrean sartzen dira honako hauen bidezko zuzeneko ordainketak: laguntza desakoplatuak, nekazariei lotutako laguntzak, abeltzainei lotutako laguntzak eta landa-garapenerako laguntzak, tartean muga naturalak dituzten eremuetara bideratutakoak eta orain aldatu direnak.

Aldaketak, zehatz-mehatz

Muga naturalak dituzten eremuetara bideratutako partida handitu da funtsezko hiru aldaketaren bidez:

Lehenengoak modulazio-mailak eguneratzen ditu, urte askoan  aldatu gabe egon baitira, nahiz eta 1994 eta 2020 urte artean ustiategien tamaina %51,14 gehitu. Aldaketak murrizketarik gabeko lehenengo bi tarteak bateratzen ditu, eta hori ona da ustiategi txikiagoentzat, 2 eta 25 hektarea artekoentzat, hain zuzen.

Bigarren aldaketak koefizienteak eguneratzen ditu ustiapen-sistema ezberdinetarako, koefiziente doituagoa aplikatzearren, nekazaritza-ustiategiak abeltzaintza-ustiategiak bezainbeste ez zigortzeko. Hirugarren aldaketa hektareako zenbateko unitarioei buruzkoa da; alegia, 106,55 €-tik 127,68 €-ra igaro dira goi-mendietan, 76,79 eurotik 93,63 eurora mendietan eta 60,09 eurotik 74,08 eurora mugak dituzten eremuetan.

Proposatutako hiru aldaketen eragin ekonomiko globalak, zenbateko guztiak 3.000.000 € handitzeaz gain, ustiategien batez besteko zenbatekoa 1.000 € handitzea dakar; hots, 1.717 €-tik 2.770 €-ra. Era berean, abeltzainen batez besteko zenbatekoa 1.352 € gehituko da (2.670 €-tik 4.021 €-ra) eta nekazariena 865 € (1.094 €-tik 1.959 €-ra).

Laguntza honen onuradunen kopurua, azkenean, ia ez da batere aldatuko, orain gutxieneko azaleraren azpitik dauden eta laguntza handituko zaien ustiategien azalera onargarria handitzen duen koefizienteari oso gutxi eragiten baitio.