Industria eta Enpresen Trantsizio Ekologiko eta Digitalerako Departamentuak 5. Nazioarteko Plan berria (2025-2027) aurkeztu du gaur. Plan horrek Nafarroako nazioartekotzeak datozen urteetarako dituen erronkak, helburuak eta ardatzak jasotzen ditu.

Mikel Irujo kontseilariak azpimarratu duenez, “plan berri honek mugak gurutzatzera ausartzen diren enpresa horiek babesten ditu, nazioartera begira dauden enpresak lehiakorrenak direlako, gehien berritzen dutenak direlako eta gehien hazten direnak ere bai”, berrikuntza-nazioartekotzea-hazkundea “zirkulu birtuosoan sartzen direlako. Eta bide hori babestu nahi dugu Nafarroako Gobernutik Nazioarteko Plan berri honekin”.

Berritasun nagusien artean, 5. Nazioarteko Planak programa berri bat estreinatu du kanpoko ezarpenei laguntzeko, PINaren helmugan presentzia komertzial jarraitua izateko eta zerbitzuen esportazioa aztertzeko eta laguntzeko.

Plan berriaren helburuen artean daude Nafarroako enpresen multilokalizaioa handitzea, esportazioak dibertsifikatzea merkatuetan zein sektoreetan, esportatzaile erregularren kanpo-salmenten zifra handitzea, eta nazioarteko inbertsioa eta talentua erakartzea.

Helburu horiek lortzeko, sei jarduera-ardatz ezarri dira, 2025., 2026. eta 2027. urteetarako ekintzak barne. Hauek dira gobernantza, adimen lehiakorra, talentua, esportazioaren hasiera eta finkapena, multilokalizazioa eta atzerriko inbertsioa erakartzea. Nazioarteko Plan berriak 9,3 milioi euro gastatuko ditu ezarpenak iraungo duen hiru urteetan. Hauek dira gobernantza, adimen lehiakorra, talentua, esportazioaren hasiera eta sendotzea, multilokalizazioa eta atzerriko inbertsioa erakartzea. Nazioarteko Plan berriak 9,3 milioi euro gastatuko ditu ezarpenak iraungo duen hiru urteetan.

Laguntzak eta programak, lehentasunez, Nafarroako enpresa txiki eta ertainei zuzenduta daude. Handiei ere irekita dauden laguntza-programak badaude ere, betiere aldez aurretik ETEen beharrei erantzuten bazaie. Era berean, UGPk sustapen-ekintza taldekatuak (misioak eta azokak) eta laguntza pertsonalizatuak egingo dituen herrialdeak mantentzen dira. Estatu Batuak, Txina, India, Mexiko, Frantzia, Alemania eta Erresuma Batua dira. Horiek guztiak merkatu-potentzialaren, aukerak Nafarroako enpresa-ehunarekin egokitzearen, negozioak egiteko erraztasunaren eta komunitateko enpresek jasotako iradokizunen arabera hautatu dira. Dirulaguntzen deialdiak eta gainerako laguntza-programak munduko edozein herrialdetara bideratzen dira.

Nazioartekotzearen egoera Nafarroako enpresetan

Nafarroa dago esportazio kopuru eta kanpora zabaltze maila handienak dituzten erkidegoen artean. Irujo kontseilariaren esanetan: “urte hauetan, Nafarroako esportazioen balioa berreskuratu egin zen pandemiaren ondoren, 2022an 2019ko maximo historikoa gainditu arte. Geopolitikaren haizeek kontra egiten dute orain, eta esportatzeko zailtasun handiagoak izaten ari gara, eta gure inportazioak asko handitzen ari dira, eta hori eragina izaten ari da gure merkataritza-balantzan. Hori dela eta, ahalegin handiagoa egin behar dugu Nafarroako enpresek nazioartean presentzia handiagoa izan dezaten”.

Nafarroak ere lortu behar du nazioartekotzean dituen ahuleziek etorkizuneko garapena ez oztopatzea. Ahulezia horien artean daude esportazioen kontzentrazioa eremu geografiko eta sektore gutxitan, bai eta asko esportatzen duten enpresa gutxitan ere.

2023an esportatu zuten 2.947 enpresetatik 100 enpresek esportazio guztien balioaren % 80 kontzentratu zuten. Era berean garrantzitsua da zaintzea Nafarroako enpresek batez ere Europara esportatzen dutela % 80 eta, zehazki, Europar Batasunera, Nafarroako salmenten % 73 jasotzen baitu. Era berean, Nafarroak automobilgintzaren sektorean kontzentratzen ditu bere esportazioak, esportazioen % 40 egin baititu.

Bestalde, esportatzaile erregularren kopurua, gutxienez azken lau urteetan etengabe esportatzen duten enpresena, egonkorragoa da. 2023an 991 enpresa izan ziren, esportatzaile guztien % 33,6. 991 enpresa esportatzaile erregularretatik 588k 50.000 euro baino gehiago esportatu zituzten 2023an.

Ekitaldiaren garapena

Aurkezpen jardunaldian, Mikel Irujok, Industriako eta Trantsizio Ekologiko eta Digitaleko kontseilariak, Nafarroako enpresei zuzenean eragiten dien mundu mailako eszenatoki aldaketa nabarmendu du: “gure indarguneez inoiz baino gehiago jabetu gara, horiek erabiltzeko eta gure ahuleziei aurre egiteko estrategiak diseinatzeko. Estrategia horren zati handi bat Europa mailan egin behar da, baita industria-politika indartsu eta ausart batean ere, finantzaketa publiko eta pribatu batekin babestuta. Nafarroatik, eraldaketa horren parte aktiboa izan nahi dugu, aukerak aprobetxatuz eta merkatu globalean dugun posizioa sendotuko duten politikak diseinatuz”.

Haren ondoren, Íñigo Arruti Enpresa Sustapeneko zuzendari nagusiak 4. PINaren errepasoa egin du; bide luzea egin dugu 2016tik, PINa ia ezezaguna zenetik, erreferentzia bihurtu arte beren negozioak kanpora hedatu nahi dituzten Nafarroako enpresentzat. PINa oraindik hazteko eta hobetzeko ahalmen haundia duen proiektua da, gure laguntzak bizitzea tokatzen zaigun garaietara eta enpresen beharretara egokituz”.

Bere hitzaldiaren ondoren, bi kasu arrakastatsuri eman die bidea PINeko bi programatan: Naex Destino eta Naex Digital. Nazioarteko Proiekzio Zerbitzuko zuzendari Miren Ausinekin batera, Israel Arnedok, das-Nanoko Teraherzios Negozio Unitateko buruak, eta Kunak erakundeko Javier Fernándezek, “oso positibotzat” jo dute bi programetan parte hartu izana.

Das-Nanoren kasuan, Naex Destino programari esker, kontaktuen agenda berriak sortzea lortu dute Indian eta Txinan. Gainera, Asiako herrialdean, negoziazio-tresnak lortu dituzte Txinako enpresekin, kontaktua herrialdeko erreferentziazko ikerketa-zentro batekin eta egungo bezeroekin interakziorako tresna gehiago. Hori guztia PINaren eta Asiako munduan espezializatutako aholkularitza-enpresaren laguntzarekin. Israel Arnedok, das-Nanoko zuzendariak esan duenez, “nazioartekotzeko lehen esperientzia salmentetan beti ona ez izan arren, mantendu egin behar da eta azkenean lortu egiten da, guri Txinan gertatu zaigun bezala”.

Kunak, bestalde, Max Digital programan parte hartu zuen 2023an, nazioarteko salmenta handitzeko helburuarekin. Zerbitzu horretaz arduratzen den PINeko aholkularitzarekin etengabe lan egin ondoren, enpresa nafarrak marketin elektronikoko sistema argumentatu bat lortu du kanpainetako lead-ak bihurtzeko, bezero potentzialen datu-basea sortzeko eta balizko bezeroekin engagement-a handitzeko. Javier Fernández enpresaren CEOaren arabera: “Produktu batzuk ez dira klik batean erosten, baina online salmentak bezeroak iragazten laguntzen dizu, guri bezala”.

Bi programa horiek indarrean jarraitzen dute 5. PINerako, eskatu nahi dituzten Nafarroako enpresa txiki eta ertain guztientzat.

Enpresen esku-hartzearen ondoren, Enpresa Sustapeneko zuzendari nagusiak eta Nazioarteko Proiekzio Zerbitzuko zuzendariak berriro hitz egin dute 5. PINaren ildoak azaltzeko.