Nafarroako Gobernuak, Hondakinen Partzuergoaren bidez, materia organikoaren bilketari buruz bultzatzen duen Organikoparen hirugarren edizioari esker, materia organikoaren bilketa %9,3 handitu da aurten Nafarroako 90 udalerritan baino gehiagotan. Oscar Chivite Lurralde Kohesiorako kontseilariak lehiaketako sarien banaketan eta 2023/24 hondakinei buruzko hezkuntza programaren irekiera instituzionalean parte hartu du gaur goizean Aibarren.

Chivite kontseilariak bere hitzaldian nabarmendu duenez, "gure helburua hondakinen kudeaketa sustatzea eta hobetzea da, galtzailerik eta irabazle bakarra dagoen udalerrien arteko adiskidetasunezko lehiaketa baten bidez: gure ingurumena. Epe luzerako ikuspegiarekin, herritarrak kontzientziatzeko eta sortutako hondakin-kopurua murrizteko gai izan behar dugu, gaikako bilketa handituz, birziklapena eta berrerabilera areagotuz eta zabortegietan erortzen diren zatikiak murriztuz".

Hain zuzen ere, 92 udalerrik hartu dute parte Organikoparen edizio honetan. Materia organikoaren bilketa handitzeaz gain, gainerako frakzioa % 5 murriztea lortu da, zati handi batean zabortegian amaitzen duen materiarekin bat datorrena, baita ontzien bilketa % 6,6 handitzea ere.

Bestalde, Nafarroako Hondakinen Partzuergoak eta hau osatzen duten mankomunitateek abian jarritako hezkuntza-programa ikastetxeei zuzenduta dago, aurrez aurre zein online, eta 25 jarduera ditu, gaiaren eta adinaren arabera bereizita, eta hondakinen kudeaketa egokiarekin lotutako jokoak.

Bisitan Izaskun Martinez Oibarko Udaleko Ingurumen zinegotziak, Fernando Mendoza Nafarroako Hondakinen Partzuergoko gerenteak eta Nafarroako Mankomunitateetako presidenteek ere parte hartu dute. Jardunaldian parte hartu dute, gainera, hainbat alkatetzek, Gabriel Valentín Casamayor de Aibar Lehen Hezkuntzako ikasleek, Kasedako Francisco Javier Saenz de Oiza Lehen Hezkuntzako ikasleek, Irunberriko San Juan Lehen Hezkuntzako ikasleek, herri bereko Arangoiti ikastolak eta Uxueko Lehen Hezkuntzako ikasleek.

2023/2024 Hezkuntza Programa

Nafarroako Gobernuak eta Nafarroako Hondakinen Partzuergoko mankomunitateek sustatzen dute hezkuntza-programa ikastetxeei zuzentzen zaie, aurrez aurre zein online.

Gaika eta adinaren arabera bereizitako 25 jarduera ditu eta hondakinen kudeaketa egokiarekin lotutako jolas berriak.

Jarduerak Lehen eta Bigarren Hezkuntzako ikasleentzat dira. 7 tailer desberdin daude lehen hezkuntzarako eta beste 5 bigarren hezkuntzarako, gaztelaniaz, euskaraz eta ingelesez, erabat doan. Oraingo honetan, helduei ere zabalduko zaie programa, ingurumen-sentsibilizaziorako funtsezkoak diren sektoreen bidez, hala nola familia- eta udal-eremuen bidez. Prestakuntza-tailerrak eta -hitzaldiak eskainiko zaizkie, hala eskatuta, guraso elkarteei, tokiko elkarteei edo adinekoen egoitzei, besteak beste, klima-aldaketari, ekonomia zirkularrari eta abarri lotuta.

Gogoratu behar da 2022-2023 ikasturtean hezkuntza-programak 931 tailer egin zizkiela Partzuergoa osatzen duten mankomunitate bakoitzeko ekintza-eremuetan kokatutako ikastetxeetako 17.000 haur baino gehiagori. Edukiak hondakinen sorreraren prebentzioan, birziklatzean, ekonomia zirkularrean, berrerabilpenean, materia organikoaren konpostajean eta kontsumo arduratsuan oinarritzen dira.

Denboraldi honetako eskaintza osatzeko, 6 eta 14 urte bitarteko ikasleei eta haien familiei zuzendutako programa birtual zabala prestatu da, gaztelaniaz, euskaraz edo ingelesez. Guztira 13 joko, azalpen-bideo, informazio-artikulu edo eskulan-fitxaren bidez, hondakinen kudeaketari eta ingurumenaren babesari buruzko edukiak lantzea proposatzen da, familian egiteko.

Herri irabazleak

Restokoparen edizio hau bi hilabetez garatu da 92 udalerrik parte hartuta eta hondakinak kudeatzeko 10 erakundetan banatuta. Parte hartzen duen eremu bakoitzean materia organiko gehien eta onena berreskuratu duten herriei sariak eman zaizkie, eskualde bakoitzean erabilitako bilketa-sistemen berezitasunak kontuan hartuta.

Baztanen bi txapelketa paralelo egin dira; alde batetik, hobekuntza portzentajean igoera bat 2021eko datuekin alderatuta, eta, bestetik, kg/biztanleko beste bat. Irabazleak Arraioz eta Lekaroz izan dira, hurrenez hurren. Hiri-altzariak jasoko dituzte.

Zangozako Eskualdeko Mankomunitatean, Aibar izan da herri irabazlea, % 8,30eko igoerarekin. Hiri-altzarien saria herriko ikastetxeari ematen zaio.

Esca Salazarren, parte hartzen duten bi ikastetxeek, Otsagabiako ikastetxeak eta Erronkariko Julian Gayarre Ainariak, bizikleta-aparkaleku bat jasoko dute.

Mairagako Mankomunitatean, Uxueko ikastetxe publikoa eta Martin Azpilcueta de Barasoain dira sariak eta, beraz, irabazleak. Bizikletak eta gaikako paperontziak jasoko dituzte, hurrenez hurren.

Malerrekako Mankomunitatean, Elgorriaga, Doneztebe eta Sunbilla herriak. Hiri-altzariak eskuratzeko laguntza jasoko dute.

Mendialdean, Leitzako Erleta, Lekunberriko Ibarberri eta Goizuetako Andrés Narbarte Xalto dira ikastetxe irabazleak. Bizikletak aparkatu, patineteak edo paperontziak aparkatu.

Montejurrako Mankomunitatearen esparruan ARAS izan da irabazlea. Birziklatutako hiri-altzariak jasoko ditu.

Erriberagoitiko Mankomunitatean, Funes eta Martzilla lehenengo eta bigarren sailkatu dira, eta paperontziak jasoko dituzte bi herrietarako hondakinak behar bezala bereizteko.

Erriberako Mankomunitatean, Castejon, Arguedas, Valtierra, Cabanillas, Fustiñana, Buñuel eta Cortes herriek osatutako ibilbidea izan da irabazlea. Bizikleta-aparkaleku izango dituzte.

Izarbeibarko Mankomunitatean, Berbintzana izan da herri irabazlea. Bi bizikleta-aparkaleku jarriko dituzte, ikastetxea kontuan hartuta.