Nafarroako Gobernuak Nafarroa Suspertu 2020-2023 Plana onartu du gaur egindako bilkuran. Plan horrek 190 neurri ezarriko ditu guztira, eta horiekin, COVID-19k eragindako krisiaren ondorioak arintzeaz gain, Nafarroako gizartea aurrerabidean, kohesioan eta berrikuntzan oinarritutako eredu berri baterantz aurrera egiteko helburua du.

Plana gaur goizean aurkeztu dute Nafarroako Jauregian, Maria Chivite Nafarroako Lehendakaria eta Javier Remirez eta Jose Maria Aierdi Gobernuko lehendakariordeak buru ziren ekitaldian.

Lehendakariak bere hitzaldian adierazi duenez: "COVID-19tik eratorritako pandemia erronka instituzional, politiko, ekonomiko eta sozialik handiena izan da nazioartean, II. Mundu Gerratik, Nafarroarentzat eta Espainiarentzat, Gerra Zibila amaitu zenetik. Denbora luzez bizi beharko dugu koronabirusarekin, eta, gainera, horrek gure eredu sozial eta ekonomikoan eragin du, behin betiko ". Ildo horretan, "beharrezkoa da botere publikoak egungo egoerara egokitzea ez ezik, oparotasun-formula berriak sustatzea". "Erantzun disruptiboak behar dituen eredu berri baten aurrean gaude. Aldaketa sendoak, iraunkorrak eta berritzaileak behar dira ekonomian eta gizartean ", gaineratu du.

Nafarroa Suspertu 2020-2023 Planak "krisitik ateratzeko" neurriak jasotzen ditu, "inor atzean utzi gabe". Ildo estrategiko hauetan bideratzen ditu bere jarduerak: Ekonomia bidezko digitalizaziorantz eraldatzea, trantsizio ekologikoa bizkortzea, lurraldea egituratzea eta bizikidetza-esparruan sakontzea. Hori guztia lidergo publikotik eta kanpoko dimentsio batetik.

Lehendakariak nabarmendu duenez, "planak kontuan hartzen ditu eta bat egiten du Garapen Iraunkorrerako 2030 Agendarekin, Itun Berdearekin (Green Deal), Next Generation EUrekin eta Europako hurrengo seihileko Agendaren aurrean Espainia erreformatzeko iragarritako planekin. Hurrengo belaunaldietan pentsatzen ari gara ". "Espezializazio adimenduneko Estrategiarekin (S3) ere lotzen da. S3 eta Nafarroa Suspertzea 2020-2023 Plana txanpon beraren aurpegiak dira, ezberdin dimentsiotatik ", gaineratu du.

Planari aurre egin diote Nafarroako Gobernuak pandemiaren ondoriozko erronka sanitario, ekonomiko eta sozialei aurre egiteko hartu dituen 100 premiazko neurri baino gehiagok, eta Nafarroako Parlamentuaren babesa izan dute. 100 neurri horiek dira, nolabait, planaren oinarrizko harria.

Plan hau gauzatzeko, Nafarroako Gobernuko departamentu bakoitzak proposatu dituen neurriak hartu dira kontuan, erronka sanitario, ekonomiko eta sozial berriei aurre egiteko, interes-taldeekin kontuan hartu da ere, baita eragindako erakundeekin eta partaidetzako kide anitzeko organoekin ere, eta herritarrei hitza eman zaie, berraktibaziorako proposamenak egin ditzaten. Horrela, 211 talde, erakunde eta organo baino gehiagori proposatu die parte hartzea, eta herritarren 304 ekarpen jaso dira. Nafarroako Parlamentuak plan honetarako onartutako ebazpenak ere barnetu dira. Mila eta bostehun proposamen baino gehiagok aberastu dute dokumentu hau. Plan parte-hartzailea da.

Planaren ildo nagusiak reactivar.navarra.es web orrian ikusgai daude. Dolumentuaren laburpen exekutiboa gauzatu da ere.

Jarduteko lehentasunak

Aurreikusitako neurriak burutze aldera, Nafarroa Suspertu Planak 989,41 milioi euro izango ditu datozen hiru urteetan (2021-2023), Nafarroako Aurrekontu Orokorren kontura. Zenbateko horri Estatuko eta EBeko berreraikitze-programetatik, Europako beste funts batzuetatik, eta baliabide pribatuen mobilizaziotik datozen baliabideak gehitu behar zaizkio, inpaktu-inbertsioaren, inbertsio arduratsuen eta itun publiko-pribatuen bitartez. Horrez gain, zorpetzearen baliabidea ere izango da.

Planean aurreikusitako 190 neurriak zazpi lan-eremutan biltzen dira, eta jarduteko 46 lehentasun daude:

1. Digitalizaziorako ekonomia eraldatzea

. COVID-19aren krisiak gehien kaltetutako sektoreak babestea

. Nafarroako sektore estrategikoak bultzatzea

. Ekintzailetza berritzailea eta gizarte-ekonomia sustatzea

. Nafarroak I+G arloan duen kokapena hobetzea Europar Batasunean

. Digitalizazioa bultzatzea eskualdeko lehiakortasuna hobetzeko

. Eten digitala kentzea

. Garraio-azpiegiturak eta -sistemak bultzatzea

. Enplegurako aukerak bultzatzea

2. Trantsizio ekologikoa bizkortzea

. Nafarroa Energia Berriztagarrien arloan Europako erreferente gisa birkokatzea

. Trantsizio energetikoa ekonomiaren elementu dinamizatzaile gisa

. Eraikuntza iraunkorra bultzatzea

. Ekintza klimatikoa eta ekonomia zirkularra sustatzea

. Basoak, ibaiak eta espazio naturalak kontserbatzea aberastasunaren eta biodibertsitatearen iturri gisa

. Elikadura-sistema bidezkoa, osasungarria eta ingurumena errespetatzen duena bultzatzea

3. Lurraldea modu iraunkorrean egituratzea

. Hazkunde iraunkorraren eta hiri eta landa arteko erlazioa kontuan hartzen duen eredu berria bultzatzea

. Denontzako oinarrizko zerbitzu iraunkorrak eta eskuragarriak sustatzea

. Ekintzailetza eta berrikuntza soziala bultzatzea garapen kohesionatuaren eta solidarioaren alde

. Pirinioak eta beste zona kaltetu batzuk suspertzea

. Landa-eremuko garapen ekonomiko eta soziala indartzea

4. Gizarte-kohesioa eta aukera-berdintasuna sustatzea

. Pertsonak babesteko osasun-sistemaren aldeko apustua egitea

. Errentak bermatzea

. Babes sozialaren sarea indartzea

. Egoitzako eta etxeko arreta bermatzea

. Adiskidetzea eta zaintzak bultzatzea

. Gizonen eta emakumeen arteko aukera-berdintasuna

. Gazteria arloan plangintza estrategiko berria

. Etxebizitza eskuratzea bultzatzea

. Pertsonengan inbertitzea: hezkuntza eta prestakuntza

5. Gure bizikidetza-esparrua sakontzea

. Askatasunen eta giza eskubideen bermea

. Euskara kohesioaren eta aniztasunaren faktore gisa

. Aniztasuna bultzatzea

. Talka-plana justizia arloan

. Kultur sektorea suspertzea

. Kirola bizi-kalitatearen bektore gisa

. Herritarrak parte hartzea sustatzea

. Herritarren segurtasuna indartzea eta erresilientzia sustatzea

6. Publikoa denaren lidergoa berrestea

. Zerbitzu publikoetarako baliabide gehiago eta hobeak

. Digitalizazioa, datuen zientzia eta adimen artifiziala herritarren zerbitzura

. Komunikazioa eta gardentasuna bultzatzea

. Administrazioa sinplifikatzea

. Sareak eta azpiegiturak administrazio eta gizarte moderno eta eskuragarriarentzat

. Oinarrizko ikerketa Adimen Artifizialaren Zientzian

7. Kanpo-ekintza

. Europar Batasunaren funtsen atzematea gehitzea

. EBeko estrategia nagusiekin lerrokatzea

. Nafarroa nazioartekotzea

. Garapenerako nazioarteko lankidetza