Descárgate la app
Recursos de rehabilitación psicosocial
Errehabilitazio psikosozialerako eta esku-hartze komunitariorako baliabideak
Esku-hartze soziokomunitarioko taldeak eta errehabilitazio psikosozialeko zentroak

Osasun mentaleko arazo larri eta kronikoak (eskizofrenia, nahasmendu maniako-depresiboak, nahasmendu paranoideak edo beste psikosi batzuk) dituzten pertsonek arazo soziosanitario konplexuak dituzte, eta bizitzako beste alderdi batzuei eragiten diete, hala nola funtzionamendu psikosozialari, gizarteratzeari eta laneratzeari eta komunitatean parte hartzeari. Horregatik, ezinbestekoa da, tratamendu psikiatrikoa ez ezik, errehabilitazio psikosozialerako eta gizarte-laguntzarako programak eta zerbitzuak ere eskaintzea, komunitatean bizitzeko eta harremanak izateko behar diren gaitasunak eta trebetasunak berreskuratzen eta eskuratzen laguntzeko.
Esku-hartze soziokomunitarioko taldeak eta errehabilitazio psikosozialeko zentroak
Osasun mentaleko arazo larri eta kronikoak (eskizofrenia, nahasmendu maniako-depresiboak, nahasmendu paranoideak edo beste psikosi batzuk) dituzten pertsonek arazo soziosanitario konplexuak dituzte, eta bizitzako beste alderdi batzuei eragiten diete, hala nola funtzionamendu psikosozialari, gizarteratzeari eta laneratzeari eta komunitatean parte hartzeari. Horregatik, ezinbestekoa da, tratamendu psikiatrikoa ez ezik, errehabilitazio psikosozialerako eta gizarte-laguntzarako programak eta zerbitzuak ere eskaintzea, komunitatean bizitzeko eta harremanak izateko behar diren gaitasunak eta trebetasunak berreskuratzen eta eskuratzen laguntzeko.
Esku-hartze soziokomunitarioko taldeak
Esku-hartze soziokomunitarioko taldeek ingurune irekiko gizarte-zerbitzua ematen dute (kaleko esku-hartzea), eta arreta eta gizarte-laguntza eskaintzen diete nahasmendu mental larria duten pertsonei beren ingurune komunitarioan. Helburua da beren ohiko bizilekuan mantendu ahal izatea, familia-bizikidetza hobetuz eta baztertzeko edo instituzionalizatzeko (zentroetan barneratzeko) arrisku-egoerak saihestuz.
Erabiltzaileak Osasun Mentaleko zentroetatik bideratuko dira zerbitzu horretara, eta zerbitzua hainbat intentsitatetan emanen da, astean hiru orduz, astean ordu eta erdiz edo hamabostean behin, beharren arabera.
Intentsitate horiekin garatzen dira jarduera hauek: estimulazio kognitiboa, psikoheziketa (autokontrola eta estresaren kudeaketa), integrazio komunitarioan laguntzea, autozaintza eta laguntza eguneroko bizitzako jardueretan, gaixotasunari buruzko hezkuntza, trebetasun sozialak eta diruaren erabilera, lanerako trebetasunak eta doikuntza pertsonala eta aholkularitza, orientazioa eta familia-laguntza.
Zerbitzu horren esku-hartzea nahasmendu mental larria duten pertsonen ohiko bizilekuan edo haien komunitate-ingurunean egiten da.
Ikaskuntza
Beren gaitasunak hobetzeko eta modu autonomo eta independentean maneiatzeko aukera emanen dieten ezagutzak, trebetasunak eta trebetasunak garatzen, mantentzen edo ezartzen laguntzeko, honako programa hauek garatzen dituzte taldeek:
Nork bere burua zaintzea eta eguneroko bizitzako oinarrizko jarduerak eta jarduera instrumentalak: janztea eta higiene pertsonala, elikatzea eta janariak prestatzea, etxeko lanak egitea, dirua erabiltzea, erosketak egitea, kudeaketak eta izapideak egitea, garraiobideak erabiltzea eta ohitura osasungarriak garatzea (elikadura, loa, ariketa fisikoa, gaixotasunen detekzioa eta prebentzioa, etab.) barne hartzen dituztenak.
Psikoheziketa eta birgaixotzeak prebenitzea: prestakuntza argia eta eskuragarria eskaintzen du gaixotasunari buruz, berriz gaixotzeko probabilitatean eragiten duten arrisku-faktoreei buruz, medikazio neuroleptikoa babes-faktore gisa hartzearen garrantziari buruz, haren albo-ondorioen erabilerari buruz, tratamenduarekiko atxikimenduaren beharrari buruz eta erreferentziako Osasun Mentaleko zentroarekin duen loturari eta harreman erregularrari buruz.
Gizarte-harremanak/gizarte-trebetasunak: gizarte-egoera estresagarri edo ezezagunen aurrean emozioen kontrola mantentzea helburu, taldeek komunikazio-, elkarrizketa- eta asertibotasun-trebetasunak, emozioak kontrolatzeko eta adierazteko teknikak eta laguntza eskatzeko teknikak ere lantzen dituzte.
Esku-hartze eta integrazio komunitarioa: funtzionamendu psikosoziala hobetzeko eta autonomia handiagoa bultzatzeko entrenamendua, gizartean parte hartzea sustatuz, baliabide komunitarioen erabilera sustatuz eta familia- eta gizarte-sareak garatuz.
Aisia eta astialdia: erabiltzaile bakoitzari aisia antolatzen eta okupatzen laguntzera bideratuta dago, gaixotasunaren aurreko zaletasunak berreskuratzeko programa baten eta komunitateko kultura- eta jolas-jardueretan parte hartzeko beste programa baten bidez.
Familientzako arreta: programa honen helburua da familiei banakako informazioa, aholkularitza eta laguntza ematea, erreferentziako profesionalarekin edo arlo anitzeko taldeko profesionalekin bilerak eta elkarrizketa partikularrak eginez.
Errehabilitazio psikosozialeko zentroak
Errehabilitazio psikosozialeko zentroetan (EPSZ) garatutako programek eragin handia izan dute kolektibo horren arretan; izan ere, tradizionalki defizitarioak izan diren eremuetan esku hartu dute, eta haien hutsuneak bizimodu independentea lortzea oztopatzen zuen.
Zentro horiek gizarte-trebetasunak irakasten eta lantzen dituzte: autozainketak, gizarte-trebetasunak, psikoheziketa, estresaren kudeaketa, komunitate-integrazioa, gizarte-trebetasunak eta diruaren kudeaketa; lan-trebetasunak eta lan-doikuntza, aisialdiko jarduerak eta familiei laguntzeko jarduerak. (ikus prestakuntza honen edukiak “Ikaskuntza” atalean, Esku-hartze Soziokomunitarioko Taldeetan).
Bestalde, programa horietan parte hartzeak errehabilitazio-jardueren jarraipena egiteko bermea ematen die Osasun Mentaleko sareari eta Osasun Mentaleko zentroei, eta horrek zainketen jarraitutasuna dakar.
EPSZek bi zerbitzu dituzte: eguneko zentroko zerbitzua eta errehabilitazio psikosozialeko zerbitzua. Eguneko zentroa egun osorako eskaintzen da, eta bigarrenak, berriz, intentsitate eta iraupen txikiagoko programak sortzen ditu, ohiko ingurunean irautea errazteko, ospitale edo egoitza batean sartzea saihestu edo atzeratzeko, eta zaintzaileei laguntza emateko.
Gainera, egiten den talde-lanak erabiltzaileen arteko harremanak indartzen ditu, eremu hori sarritan defizitarioa baita gaixotasunaren ezaugarriengatik.
Eguneko Zentroaren programa trinkoagoa da (jantokia barne), eta familia-euskarri nahikorik gabeko zenbait pertsona beren komunitatean eta etxebizitzan mantentzen lagundu du.
Era berean, funtzio garrantzitsua du erabiltzaile horien zaintzari lotutako “familia-kargaren” inpaktua jaisteko.
EPSZak 2005eko urrian hasi ziren lanean. Gaur egun, Iruñean, Tuteran, Lizarran eta Elizondon daude EPSZak.