Nafarroako Gobernuak lehentasunezko 160 neurri dituen ekintza-plana diseinatu du ondorengo 100 egunetarako, “Foru Komunitatearen abantzamenduan eta ondasun komunean” aurrera egiteko xedez. María Chivite Lehendakariak Exekutiboaren zentraltasuna aldarrikatu eta “zuhurtzia, sentiberatasuna eta nafar guztiekiko konpromisoa” oinarri dituzten politikak aurrera ateratzeko konpromisoa hartu du.

Chivitek Nafarroako Jauregian egindako prentsaurrekoan aurkeztu ditu aipatutako neurriak. Aurreikusita dauden ekintzen artean, Lehendakariak 2020-2024ko Enplegu Planaren elaborazioa nabarmendu du, betiere elkarrizketa sozialean oinarrituta, “eraiki nahi duten eragile ekonomiko eta sozial guztien parte-hartzeaz”, baita osasun-sisteman itxaron-zerrendak murriztea xede duen ezohiko planaren ezarpena eta NUPeko graduetako lehen matrikulazioetan doakotasuna bermatuko duen beka-sistemaren erreforma ere. Ekonomia suspertzeko zerga arloko neurriak onartzea, adinekoen aurkako tratu txarra goiz antzemateko protokoloa lantzea eta gazteei etxebizitzarako sarbidea errazteko neurri berriak abian jartzea dira aurreikusitako beste ekintza batzuk.

Horren gain, María Chivitek bere horrexetan berretsi du, urte bukatu baino lehen PFEZ ordaindu zutenen gurasotasun-prestazioei irtenbidea emateko konpromisoa, eta horrekin batera, Hezkuntzaren inguruko itun sozial eta politikoa bultzatu, trafiko eta bide-segurtasuneko eskuduntzen tranferentzia arindu eta Nafarroako Ubidearen bigarren fasearen plangintzan aurrera egingo duela iragarri du. Halaber, administrazio publikoetan euskararen erabilera arautzeko Foru Dekretua aztertzeaz arduratuko den departamentuarteko lantaldea sortu dela jakinarazi du. Horren harira, helburua “euskararen inguruko kontsentsu sozial, politiko eta sindikalik handiena lortzea” dela adierazi du.

“Asmo handiko planteamendua da, baina errealismoz betea”, esan du Lehendakariak ekintza multzo honi buruz, eta haren esanetan, Nafarroako erronka nagusiei erantzutea dute helburu: “kalitateko enplegua, berrikuntza ekonomiko eta soziala, berdintasuna, zerbitzu publikoak, trantsizio ekologikoa, gizarte eta lurralde kohesioa, autogobernua eta lan instituzionala, pluraltasunaren aitorpenetik, konpromiso demokratikotik eta leialtasunetik”.

Proposamenak arloka

María Chivitek ekintza nagusien errepasoa egin du, departamentu guztietako lan-esparruetan barna.

Horrela, Lehendakaritzako, Berdintasuneko, Funtzio Publikoko eta Barneko Departamentuan, trafiko arloko eskuduntzen transferentziaz gain, lehentasunezkotzat jo ditu 2019ko Lan Eskaintza Publikoaren onarpena, Emakumeen eta Gizonen arteko Berdintasunerako Foru Legearen garapena eta parte-hartze demokratikoa, gardentasuna, informazio publikorako sarbidea eta gobernu onari buruzko foru legeak.

Lurralde Antolamenduko, Etxebizitzako, Paisaiako eta Proiektu Estrategikoetako Departamentuan, arreta berezia emanen zaio etxebizitzari lehendabiziko hilabete hauetan, eta besteak beste, alokatzeko laguntzak jasotzeko gehienezko adina handituko da EmanZipla planaren barnean eta lokal hutsak etxebizitza bihurtzea sustatuko da. Hirigintza arloko prozeduren sinplifikazioan ere aurrera eginen da.

Bestetik, Lurralde Kohesioan, udalerri guztien egoerari buruzko diagnosia landuko da zenbait adierazleren arabera (demografikoak, sozialak, lan arlokoak, teknologikoak, etab.) despopulazioa saihesteko. 2020ko Toki Inbertsioen Planaren elaborazioa ere bultzatuko da, eta toki ogasunek Nafarroako zerga-bilketan duten parte-hartzea arautuko da.

Ekonomia eta Ogasuneko Departamentuari dagokionez, 2019-2022ko koadro makroekonomikoaren elaborazioa izango da lehentasuna 2020rako gastu-sabaia zehazteko, baita ekonomia suspertzeko 2020ko zerga-neurriei buruzko foru lege proiektua ere. Horiez gain, trafiko zein gartzeletako eskuduntzez jebetzeak izanen duen kostua kalkulatuko da.

Bestetik, Garapen Ekonomiko eta Enpresarialeko Departamentuan, lehentasuna S3 Espezializazio Adimenduneko Estrategiaren eguneratzea izanen da, 2020-2023rako erronka eta plan estrategiko berrien definizioaren bitartez. Gainera, zenbait ekintza bideratuko dira 4.0 industria bultzatzeko (Big Data laborategia, digitalizatzeko ibilbideen programa eta Nafarroa 4.0 Industria ataria) eta Agentzia Energetikoa sortuko da.

Migrazio Politiketako eta Justiziako Departamentuan, errefuxiatuei eta bakarrik dauden adingabeei harrera egiteko protokoloen ebaluazioa eta migrazioari buruzko esperientziak trukatzeko foro baten sorrera dira datozen 100 egunetarako lehentasunak, eta Justiziaren arloan, azpiegitura judizialen hobekuntzan aurrera egin eta Bulego Fiskal Berria abian jartzea aurreikusi da.

Hezkuntza arloan, departamentuak itun sozial eta politikoa bultzatzearen alde lan egingo du, betiere “eskola publikoaren babesa, hobekuntza eta hazkundea” oinarritzat harturik, Lehendakariaren esanetan. Neurri zehatzen artean, irakaslegoa indartzeko 3.334 pertsona kontratatzeaz gain, Lanbide Heziketari buruzko Plan Estrategikoaren garapena aurreikusi da, baita atzerriko hizkuntzen irakaskuntza eta ikaskuntzarako curriculumaren zein antolaketa-egituraren diseinua (PAI, PAL, PAF) eta hezkidetzaren hedapena ere.

Eskubide Sozialetako Departamentuan, Enpleguak lehentasuna du eta, beraz, lan merkatuaren diagnosia egiteko ahalegina egingo da, 2020-24 Enplegu Plana prestatzeko aurretiazko urrats gisa. Halaber, lana, bizitza pertsonala eta familia bateragarri egiteko eta desgaitasunen bat duten pertsonak gizarteratzeari buruzko neurrien deialdi berriak bultzatuko dira. Horiekin batera, gazteak, iraupen luzeko langabeak eta autonomo berriak laneratzeko funtsak gehituko dira.

Itxaron-zerrendak murrizteko ezohiko planaren ezarpena eta espezialitate defizitarioetan (Pediatria, familia-medikuntza) zein Erizaintzan profesional berrien kontratazioa bizkortzea Osasun Departamentuaren erronkak izanen dira. Gainera, parte-hartze prozesu bat hasiko da Osasuneko foru lege berri baten oinarriak adosteko.

Bestetik, Herritarrekiko Harremanetako Departamentuan departamentuen arteko lan-taldea sortu da, zein administrazio publikoetan euskararen erabilera arautzen duen foru-dekretua ebaluatzeaz arduratuko den. Kanpo Ekintzarako Nafarroako Kontseilua sortzea eta Foru Komunitateak Europan duen presentzia indartzea bere beste helburu batzuk izanen dira, Memoria historikoaren eta oraingoaren arloko lana bultzatzearekin batera.

Unibertsitateko, Berrikuntzako eta Eraldaketa Digitaleko Departamentuaren  lehentasunetako batzuk ondorengoak izanen dira: beken sistemaren erreforma, NUPeko graduko ikasketetan lehenengo matrikulen doakotasuna bermatzeko eta ondorengo matrikuletan errendimendu akademikoaren hobaria. Halaber, ikertzaileen kopurua handitzeko txoke plan bat sortzen ari da. Eraldaketa digital arloan Banda Zabalaren Planaren helburuak berrikusiko dira, lurraldearen egituratzea bermatzeko asmoz.

Landa Garapeneko eta Ingurumeneko Departamentuak Tafallako uholdeek eragindako kaltei arreta emateko, Nafarroako Ubidearen bigarren fasea planifikatzeko, eta ingurumenean eragina duten jarduerak arautzeko foru lege berri bat ezartzeko lan eginen du. Gainera, Aldaketa Klimatikoa eta Trantsizio Energetikoari buruzko Foru Legearen tramitazioarekin jarraituko du.

Azkenik, Kultura eta Kirol Departamentuaren lehentasun batzuk Kulturaren Plan Estrategikoaren ebaluazioa eta kultura-eskubideen Legearen garapena izanen dira. Halaber, kirolean berdintasuna sustatzeko neurriak ezarriko dira eta Nafarroako Kirol Jokoetan kirol gutxitu eta bertakoei presentzia handiagoa emanen zaie.