Memoria Historikoaren Koordinazio Batzorde Tekniko berrituari, gaur goizean, lehendakariorde eta Memoria eta Bizikidetza, Kanpo Ekintza eta Euskara kontseilari Ana Ollok espazio publikoa demokratizatzeko eta sinbolo frankistak kentzeko Gobernuak egiten ari dituen jarduera-ildo nagusiak azaldu ditu. Halaber, legealdi honetan memoriaren arloan sustatuko diren ildo estrategiko nagusiak partekatu dira, azken hilabeteetan egindakoaren balantzea aurkeztu da eta 2024ko desobiratze-planari ekin zaio.

Etapa berri honetako lehen bileran, burututako ekintzen balantzea egin zen, desobiratze plana azaldu zen eta Memoria-leku deklaratzeko urratsak azaldu ziren, dagokion legean jasotakoaren arabera, Aniano Jiménez Santosen eta Ricardo García Pellejero Montejurrako gertaeretan eskuin muturrak hil zituen bi pertsonen omenez monolito bat instalatuta dagoen espazioa.

Bileraren buru Ana Ollo lehendakariordea eta Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintzako eta Euskarako kontseilaria izan da, Martín Zabalza Memoria eta Bizikidetzako zuzendari nagusiarekin eta José Miguel Gastón Nafarroako Memoriaren Institutuko arduradunarekin batera. Memoria-elkarteen eta beste erakunde batzuen aldetik, honako hauek zeuden gonbidatuta: Pedro Rascón Macías (Foru Parlamentuak proposatuta); Irantzu Zabalza Aguirre (Foru Parlamentuak izendatua); Jesús Sesma (Kultura, Kirol eta Turismoko Departamentua); Iñaki Pradini Olazábal (Auzitegiko Medikuntzako teknikaria, Barne, Funtzio Publiko eta Justizia departamentuko titularrak izendatua); Eloísa Ramírez Vaquero (Nafarroako Unibertsitate Publikoa); Francisco Javier Caspistegui Gorasurreta (Nafarroako Unibertsitatea); Mikel Oteiza Iza, (Atarrabiako alkatea, Nafarroako Udal eta Kontzejuen Federazioko Batzordeak izendatua); José Ignacio Arbizu Marturet (Asociación Familiares de Fusilados de Navarra del 36), Ángel Garmendia Amutxastegui (Amapola en el Camino/Bideko Mitxingorria) eta Jesús Lacalle Valencia (NASERTIC-eko Laborategi Arloko burua).

Ollo lehendakariordeak legegintzaldi honetan arlo honetan nagusi izango diren ildo estrategiko eta garrantzitsuak aurkeztu ditu, aurreko bi legegintzaldietan hasitako lana finkatzea ekarriko baitu. Lehendakariordearen hitzetan, "bereziki ahula den unean, non memoriaren arloko politika publikoak zalantzan jartzen ari diren, eta are ezabatzen ere autonomia eta herrialde jakin batzuetan. Horregatik, inoiz baino beharrezkoagoa da erakundeen, elkarteen eta herritarren aldeko apustua egitea, indarkeriazko iraganarekiko memoria kritikoan oinarritutako gizarte demokratikoa eraikitzeko bidean aurrera egiteko". Horretarako, hainbat arlotan aurrera egiten jarraitu behar da, hala nola diktadurak eraildako gorpuen desobiratzea eta identifikatzea; frankismoaren biktimei errekonozimendua eta erreparazioa ematea; Memoria-lekuen deklarazioa; sinbologia frankista kentzea; belaunaldi berrien prestakuntza eta sentsibilizatzea (Memoria Eskolak); dibulgazioa (erakusketak, argitalpenak, etab.), eta lan handia tokiko, erkidegoko, estatuko eta nazioarteko beste erakunde batzuekin.

Ildo horretan, Batzorde Teknikoko lehendakariak legegintzaldiaren hasieran izandako bileren berri eman du, hala nola Iruñeko Udalarekin, Erorien monumentuaren etorkizunari modu bateratuan heltzekoa; Memoria Demokratikoko estatu-idazkariarekin izandakoaren berri ere eman du (San Kristobaleko gotorlekuari buruzko etorkizuneko hitzarmenaren inguruan), edo Kataluniako Generalitatearekin mantendutakoaren berri, indarrean dagoen 2020ko lankidetza-hitzarmena berritzeko.

Ana Ollo lehendakariordeak baita ere adierazi du konpromiso programatiko horiek aurrekontu propioa izango dutela.

Errolda eguneratzea

Jakina denez, Sinbologia Frankistaren Errolda prozesu bizia eta dinamikoa da, eta etengabe eguneratzen da. Errolda hori – lehen bertsioa 2016koa da, eta Nafarroako Memoriaren Institutuak egindako ikerketez elikatzen da–, tokiko erakundeen jakinarazpenaz – azken batean, eremu publikoetan sinbologia frankista kentzeko ardura duten udal eta kontzejuak– eta Nafarroako Memoriaren Institutuaren webgunearen bidez igortzen diren informazioez edo komunikazioez, zeinak informazio-iturri horretarako aurreikusitako formulario bat baitu.

Nafarroako Gobernuak komunikazio arina du gai horren inguruan, bai memoria-elkarteekin, bai toki-entitateekin, bai estatuko eta beste autonomia-erkidegoetako beste erakundeekin. Batzordearekin partekatu du egokia dela prozesu horretan aurrera egiten jarraitzea, lege-esparruaren eta eskuragarri dauden tresnen babesean. Ildo horretan, berriz ere gutun bat bidaliko zaiela toki entitate guztiei azaldu da, beren espazio publikoetan dauden ikur frankistak jakinaraz ditzaten eta, halakorik balego, ken ditzaten, ekainaren 27ko 16/2018 Foru Legearen V. tituluan ezarritako prozedurari jarraituz (16/2018 Foru Legea, azaroaren 26ko 33/2013 Foru Legea aldatzen duena, 1936ko kolpe militarraren ondorioz erail eta errepresioaren biktima izan diren herritar nafarren errekonozimendu eta erreparazio moralari buruzkoa).