Lurralde Kohesiorako Departamentuak eta Nafarroako Enpresa Korporazio Publikoak (CPEN) Nasuvinsarekin batera egindako alegazioek “kategorikoki” ezeztatzen dute Nafarroako Foru Komunitateko Jardunbide Egokien Aldeko eta Ustelkeriaren Kontrako Bulegoak (OANA) 2018an eta 2022an Belateko tunelak bikoizteko esleipenei eta etxebizitza babestuen sustapen banari buruz ohartarazitako deuseztasun kasuak daudela. Alegazio horiek eta Arbizuko ikastetxearen kontratuari buruz Hezkuntza Departamentuak agindutakoak OANAra eta Nafarroako Parlamentura bidali dira gaur goizean.

Hiru txostenak bat datoz honako honetan: OANAren kargurako ikerketa-prozedura arautzen duen 14/22023 Foru Dekretuan jasotakoa alde batera utzita, Bulegoak ez zien dagokien erakundeei ondorioen behin-behineko txostenaren berri eman eta ez zuen aurretiazko entzunaldiaren izapidea egin. Ondorioz, Administrazio Publikoen Administrazio Prozedura Erkidearen 39/2025 Legean aurreikusitako aurretiazko entzunaldiaren izapidea ere urratu da.

Belate: mahaiari eta lehendakaritzari babesa

Lurralde Kohesioari buruzko txostenak, Belateko tunelak bikoizteari buruzkoak, agerian uzten du, hasteko, OANA kontratu hori Kontuen bide fiskalizatzearen ondorioetatik abiatuta (2023ko Nafarroako Kontu Orokorren testuinguruan), “kontraesan juridikoak” ikusten direla “gertakari berberen aurrean”. Ondorioz, departamentuaren iritziz, “ez dira errespetatu Ganberaren jarduketak eta ondorioak, eta urratu egin dira 7/2028 Foru Legearen 10. artikuluan aurreikusitako mugak (7/2028 Foru Legea, OANA sortzekoa).

Lurralde Kohesioak, zeinen hamar orriko txostena izenpetzen duten kontseilariak eta departamentuko idazkari nagusi teknikoak, hitzez hitz honako hau adierazten du “Kontuen Ganberaren txostenean ez da uste mahaiaren jardunak kide anitzeko organoen borondatea osatzeko funtsezko arauak urratzen dituenik, eta ez da ikusten erabateko deuseztasunik dagoenik aurrez aurreko mahairik egin ez zutelako edo lehendakariak beste kideen puntuazioak jaso ez zituelako puntuazioen batez bestekoa egiteko eta esleipen-irizpideen batez besteko puntuazioak arrazoitzeko txostena idazteko”.

Izan ere, eta kide anitzeko organoaren jardunari dagokionez, Lurralde Kohesioari buruzko txostenean azpimarratzen da, Kontratu Publikoei buruzko 2/2028 Foru Legearen 50. artikuluaren arabera, kontratazio mahaiak bere eginkizunak bete ditzakeela, zereginak kideen artean banatuz, ezagutzen arabera, “zereginak egiteko ez dela beharrezkoa mahaia osatzen duten pertsona guztiak edo batzuk fisikoki edo telematikoki parte hartzea” (3. artikulua). Horrez gain, lege horrek berak zehazten du (4. artikulua) “mahaiko pertsona batek edo batzuek banaka egindako jarduera guztiak kide guztien irizpidepean jarriko direla, eta kide horiek aldi berean edo elkarren segidan onartu beharko dituztela”.

Are gehiago, esan nahi da Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioaren eta Foru Sektore Publiko Instituzionalaren 11/2019 Legeak 25.3 artikuluan xedatzen duela kide anitzeko organoek urrutitik egiten dituzten bilkuretan “bere kideak toki desberdinetan egon ahal izango direla baldin eta baliabide elektronikoen bidez (telefonikoak ere halakotzat jotzen dira) eta ikus-entzunezkoen bidez ziurtatzen bada haien nortasuna edo ordezten dituzten pertsonena, haien adierazpenen edukia, horiek gertatzen diren unea, eta haien arteko interaktibitatea eta interkomunikazioa denbora errealean, eta bilkuran bitartekoak eskuragarri izatea”.

Ondorioz, Lurralde Kohesio Departamentuak ukatu egin du kontratazio-mahaiaren jardunbidea erabat deuseza izateko arrazoi oro, “kide anitzeko organoen borondatea eratzeko funtsezko arauak urratzen ez dituelako”. Lehenik eta behin, posta elektronikoz telematikoki biltzen ziren kontratazio-mahaiko kideek “baliozko erabakiak” hartu zituztelako, “kide guztiek, aho batez edo gehiengoz onartuta, euren boto partikularrekin”. Eta, bigarrenik, “erabaki horiek kontratazio mahaiko kide guztiek sinatutako aktetan jaso zirelako” eta “bertaratutakoak, bileraren gai-zerrenda, lekua eta denbora, eztabaiden puntu nagusiak eta hartutako erabakien edukia finkatzen zirelako”.

Lurralde Kohesioari buruzko txostenak ere babesten du Belateko kontratazio-mahaiko lehendakariaren jarduera zehatza. Onartu egin du mahaikideek kalifikazioak bidali zizkiotela, baina “hortik ez da ondorioztatzen a posteriori baloratu zenik, baizik eta bokal teknikoek egindako proposamenak baloratu ondoren, puntuazioak eta tostenak mahaiburuari bidaltzen zitzaizkiola, batez bestekoa egiteko eta esleipen-irizpide bakoitzean esleitutako puntuazioa arrazoitzeko azken txostena egiteko”.

 “Prozedura hau hobetu edo gardenagoa izan daitekeen arren, eta, hala badagokio, baliogabetasunik gabeko irregulartasuna izan daitekeen arren”, Lurralde Kohesioak ez dakar erabateko deuseztasuna; izan ere, “balorazio teknikoak eta balioespen txosten arrazoitua bost bokal teknikok onartu eta sinatu zituzten, eta araudian ez dago aurkeztutako eskaintzen balioespen teknikorako prozesura jakinik, urratu zitekeenik”.

Nasuvinsa 2018: Kontratazioaren funtsezko printzipioak

Bestalde, Enpresa Korporazio Publikoaren (CPEN) eta Nasubinsaren baterako alegazioek argudiatzen dutenez, 2028ko Erripagainan babes ofizialeko 62 etxebizitza esleitzeko kontratuaren kasuan, “kontratazio publikoaren funtsezko printzipioak” errespetatu ziren, nahiz eta agiriren bat falta izan eta 2022ko sustapeneko babes ofizialeko 93 etxebizitzei dagokienez, berriz, araudira egokitzen dela egiaztatu da.

CPENeko zuzendari juridikoak eta erosketen zuzendariak, bai eta Nasuvinsako zuzendari juridikoak eta erosketen zuzendariak sinatutako 31 orrialdeko txostenak, OANAk 2028ko esleipenari buruz adierazitako funtsezko zazpi gabeziatan zentratzen da, Kontratu Publikoei buruzko 2/2028 Foru Legearen arabera merkataritza-sozietate publiko batean aplikagarriak ez diren alderdiei buruzko oharrak egin dituelako premisatik, zeinek adibidez Nasuvinsaren kudeaketa II. Titulutik (administrazio publikoek egiten dituzten kontratuen arau espezifikoak) eta III. Titulutik (administrazio publikoen kontratuen araubide juridikoa) kanpoan uzten duen.

Beraz, ezin da gaitzetsi kontratazio-espedientea onartzeko eta esleipen-prozedura irekitzea xedatzeko eskumena duen organoak kontratua eta ebazpena prestatzeko jarduketarik egin ez izana, Nasuvinsa Administrazio Publikoa izango balitz bezala, eta horrek ez du eragozten Kontuen Ganberaren nahitaezko auditoretza-kontrolen eta fiskalizazioaren mende geratzea.

Gainerakoan, CPENen eta Nasuvinsaren txostenak jakinarazten du sozietate publiko horren gerentearen eskaera formal bat aurkitu dela, bai eta haren tutoretza 2018an gauzatzen zuen Administrazioak, Nafarroako Gobernuko Gizarteratzeko eta Gizarte Babeserako Zuzendaritza Nagusiak, emandako baimena ere, eta horrek indarrik gabe uzten du OANAk horri buruz esandakoa. Era berean, txostenak egiaztatzen du Nasuvinsak ez duela kontratazio-mahaian presidentea izendatzeko betebeharrik, eta 2018an ez zela legez eskatzen mahaietako kideek beren inpartzialtasuna eta independentzia arriskuan jartzen zuten kausarik ez zegoela berariaz adieraztea.  

CPEN eta Nasuvinsaren dokumentuak, halaber, lizitaziotik automatikoki baztertzeko arrazoia izatea informazioa C atalean agertu behar zuena B gutun-azalean sartzea, salbu eta tratu-berdintasunaren printzipioa urratu dela egiaztatu bada izan ezik, Nafarroako Kontratu Publikoen Administrazio Auzitegiaren Kontratu Errekurtsoen Administrazio Auzitegi Zentralaren erabakiekin bat etorriz, adibidez. Eta “garrantzirik gabekotzat” jotzen du esleipen dokumentuan mahaiko idazkariaren sinadura agertzea edo ez, garrantzitsuena Nasuvinsako gerentearena delako, kontratazioko organo gisa duen egoeragatik.

Azkenik, Erripagainako, CPENeko eta Nasuvinsako 62 BOEei buruzko 2028 kontratuari dagokionez, azaldu dute lizitazioaren ondoren, 2019ko martxoan, betekizun teknikoak handitu zirela, eta nahitaezkoa zela ekipamendu espezifiko eta jakin bat izatea (sukaldeena, manparena, etab.) alokairu-sustapenetan, kontratuaren aldaketa justifikatzeko, “aurreikusi ezin diren inguruabarren” babespean eta dagokion txosten teknikoa eginda. Aurreko guztia oinarri hartuta, CPEN eta Nasuvinsaren txostenak “argi eta garbi funtsik gabea” dela dio OANAk 2018ko espedientean Nasuvinsak administrazio zuzenbidearen printzipio oinarrizkoenak alde batera utzi zituela dioen baieztapena.

Nasuvinsaren 2022ko esleipenari dagokionez, eta Kontratu Publikoei buruzko 2/2018 Foru Legearen bigarren eta hirugarren tituluak ere aplikagarriak ez izateaz gain (eta orduan ezin da deuseztasun-kasurik egin, OANAk adierazitako baldintzetan), txostenak egiaztatzen du burofax bidez eskatu zitzaiola kontratistari langileak kontratatzeko irizpide sozialari buruzko dokumentazio guztia bidaltzeko, eta jaso zain daudela.

Hezkuntza ere irmo

Hezkuntza Departamentua, langileriaren eta azpiegituren zuzendari nagusiak izenpetutako sei orrialdeko txosten batean, zorrotz agertzen da Arbizuko ikastetxe publikoa eraikitzeko obra kontratuaren defentsan. Gainerakoan, eskaintza ekonomikoa “azkenean erabakigarria” izan zela azaltzeko, “lizitatzaileen proposamen teknikoak oso antzekoak izan zirenez, antzeko puntuazioak lortu zituztelako”.

Hezkuntzako txostenak zehazten du lizitazioaren baldintza agiriek puntuazio ehuneko handiagoa ematen ziotela proposamen teknikoari (% 60) ekonomikoari baino (% 40), eta, nolanahi ere, “eskaintza ekonomikoa kontratazio mahaiak irekitzen duen azken gutun azalean sartzen da, enpresa lizitatzaileen proposamen teknikoei puntuazioak esleitu ondoren”.

Alegazio horiek ere erabat ukatzen dute Arbizuko ikastetxea esleitzeko irizpide subjektiboak zehaztu ez izana; izan ere, pleguetako 11. atalean eskaintzak nola baloratuko diren zehazten ez bada ere, “irizpide horiek lehenago 9. atalean garatu dira. Zehazki, obra gauzatzeko plana, obraren ezarpenaren azterketa eta egikaritze-proiektuaren analisia eta azterketa ditugu hizpide.

Kontratazio mahaiko teknikariek proposamen teknikoen irizpide subjektiboak 21 orduko epean baloratzeari dagokionez, nabarmendu da dokumentazioak 15 A4 orrialde zituela eta beste 10 A3 orrian. “Teknikariek lan-ordutegiaren barruan eta deskribatutako denboran baloratu ahal izan zuten dokumentazio bolumena”, argudiatu du Hezkuntzak. Era berean, azpimarratu du “kontratazio-mahaiko kide guztiek onartu zutela txosten teknikoa, inolako desadostasunik gabe”, eta ez zela tartean izan “lizitatzaileek egindako erreklamaziorik”.