Baluarte Biltzar Jauregiak eta Auditorioak bere 20. urteurrena ospatzen du, Nafarroa barruan zein kanpoan kultura eta kongresu erreferente gisa. Ospakizun hori dela eta, programazio berezi bat diseinatu da, eraikinaren hainbat espazio berraurkitu eta berriz konkistatzeko, bisitariei esperientzia paregabeak eskainiz. Baluarte Hogei! Zatoz! 2023ko uztaila eta azaroa bitartean garatuko da urtebetetze programa, eta musika kontzertuak, zientzia-fikziozko film ezagunen proiekzioak edo arte multimediako hainbat esperientzia izango dira bertan.

Urteurrenaren programazioaren aurkezpen ofiziala gaur goizean egin da Iruñeko auditorioko Harresi Aretoan eta bertan izan dira Rebeca Esnaola, Nafarroako Gobernuko Kultura eta Kirol kontseilaria, eta Paula Noya, NICDO – Baluarteko Kultura Azpiegituren zuzendaria. Biek nabarmendu dute Baluartek Nafarroako gizartean izan duen garrantzia, bai eta hogei urte hauetan kulturan eta biltzarrean izan duen funtsezko zeregina ere.

Esnaolaren hitzetan, “Baluarte, zalantzarik gabe, funtsezko gunea da kongresu eta bileretarako kultura, aisialdi eta turismorako. Nafarroako herritarrentzat erreferente bat eta aldi berean, motor ekonomiko eta sozial bat, Nafarroa marka hazten duen baliabide bat, bere jarduera bizitik eratorria. Topagune bat da, esperientzien topagune bat, eta nafarrak bertatik igaro dira ikuskizun batez gozatzeko edo ekitaldiren batean parte hartzeko”. Esnaolak nabarmendu duenez, “gune hau erreferentzia bihurtu da kalitatezko ekitaldiak antolatzeko orduan eta funtsezko elementu bihurtu gaitu Nafarroa sustatzerako orduan”.

Halaber, kontseilariak nahi izan du “erkidegoaren ikurretako baten urteurrena herritarren eskutik ospatzea” desiratu du eta Baluarte eraikin bereizgarritzat eta kanpotik ezagutzeko modukotzat jo du, baita elkarrizketarako, ikaskuntzarako eta gozamenerako gunetzat ere, bere barruan; hau da, bertan sartzen den pertsona bakoitzarentzako esperientzia lekua”.

Paula Noyak, bere aldetik, urtemugako programazioaren garrantzia azpimarratu du: "Baluartek prestatutako programa berezia bikaintasun artistikoarekin eta aniztasun kulturalarekin dugun konpromisoaren erakusgarri da. Ziur nago ekitaldi hauek ikusleak harritu eta hunkituko dituztela, hain ohikoak ez diren eraikineko espazioetan esperientzia paregabeak eskainiz".

‘Baluarte 20’ programazioa

Hogeigarren urteurrenaren programazioak askotariko eta kalitatezko proposamenak bilduko ditu, Baluarteko gune enblematikoetan egingo direnak eta sarrerak bihar, asteartea, jarriko dira salgai:

• Suak Baluarteko terrazatik

Sanferminetako gauek hitzordu berezia izango dute berriz ere Baluarten eta bertan, ikusleek jaietako momentuetako batez gozatu ahal izango dute: su artifizialak Iruñeko auditorioko teilatuaren ikuspegi pribilegiatutik. Ekitaldian urteurrenari keinu txiki bat egingo zaio sorpresa batzuekin. Sarrerak 22 euro balio du, eta 18 taldeentzat.

• Zinema Beach

Urteurrenaren markoan eta RoofTop Cinema programaren hamargarren urtebetetzearekin batera, zikloaren ediziorik bereziena Erakusketa Aretora eramango da. Areto hori hondartza bihurtuko da, hamakak, txosna... Udako giro lasai horretan, zientzia-fikziozko lau titulu ikusi ahal izango dira pantaila erraldoian eta jatorrizko bertsioan, gaztelaniazko azpitituluekin. Uztailaren 18, 20, 25 eta 27an izango da, 22:00etatik aurrera. Sarrerak 6 euro balio du eta abonuak 20 euro.

• Uztailak 18, asteartea: '2001, espazioaren odisea bat '('2001, A Space Odyssey', AEB, 1968, Stanley Kubrick)
• Uztailak 20, osteguna: 'E.T., el estralurtarra' ('E.T. the Extra-Terrestrial', AEB, 1982, Steven Spielberg)
• Uztailak 25, asteartea: 'Blade Runner' ('Blade Runner', AEB, 1982, Ridley Scott)
• Uztailak 27, osteguna: ‘Etorkizunera itzulera’ ('Back to the Future', AEB, 1985, Robert Zemeckis.

• RoofTop Musik

Aire zabaleko lau kontzertu izango dira Baluarten. Ikusleek zuzeneko musika-emanaldiez eta hirugarren solairuko terrazatik ikusten den Zitadelaren ikuspegi panoramikoaz gozatu ahal izango dute esperientzia musikal paregabe batean murgiltzen den bitartean. Kontzertu hauek abuztuaren 4, 11, 18 eta 25ean izango dira. o Abuztuak 4, ostirala: Santi Balmes, Julián Saldarriaga eta Dani Ferrer o (Love of Lesbian taldeko kideak) Zarata saioa # 1 | 25 €| o Abuztuak 11, ostirala: Gatibu | 25 €| o Abuztuak 18, ostirala: Andrea Santiago + Javi Robles | 10 €| o Abuztuak 25, ostirala: El Columpio Asesino | 25 €|

• Klasikoa Plazan

Nafarroako Orkestra Sinfonikoa eta Iruñeko Orfeoia Baluarteko plazara aterako dira 20. urteurrena ospatzeko kontzertu bat eskaintzeko. Musika klasiko eta herrikoiaren errepertorioa interpretatuko den aire zabaleko gau musika-emanaldia. Kontzertua Vicent Egearen 'Obertura Baluarte' kontzertuarekin hasiko da. 2003an inauguraziorako konposatu eta estreinatu zen eta irailaren 22an ospatuko da 3 euroko prezioan.

• Tundra. Multimedia-esperientzia

TUNDRA diziplinarteko taldeak lehen aldiz bisitatuko du Nafarroako hiriburua Baluarteren 20. urteurrena ospatzeko. Taldeak multimedia artearen hainbat proposamen aurkeztuko ditu: ikus-entzunezkoen performanceak, argi eta soinu instalazioak, arte sortzailea eta abangoardiako multimedia esperimentuak. Sarrerak laster jarriko dira salgai azaroaren 10etik 17ra bitartean Harresi Aretoan ikusi ahal izango den ikuskizunerako.

2023-2030 Plan Estrategikoa

Baluarteren hogeigarren urteurrenean -Patxi Mangadok diseinatu zuen eraikina-, lortutako lorpenei buruz hausnartzeko aprobetxatu da, baina baita etorkizunera begiratzeko eta Iruñeko auditorioa hainbat arlotan erreferente gisa finkatzeko ere. Horretarako, Baluartek 2023-2030 Plan Estrategikoa jarri du abian, datozen urteetarako jarraibideak ezartzen dituen ibilbide-orria, funtsezko lau ardatz dituena: ingurumen-iraunkortasuna, digitalizazioa, irisgarritasuna eta nortasuna.

Baluartek konpromisoa hartzen du iraunkortasuna eta ingurumenarekiko errespetua sustatzen duten ekimenen buru izateko. Ildo horretan, energia fotovoltaikoaren bidezko autokontsumoa ardatz duen etapa hasi du, eraikinaren estalkietan plakak instalatzeko proiektu baten bidez, energia-komunitate bat sortzeko helburuarekin. Gainera, Baluartek hondakinak kudeatzeko plan propioa du; ekitaldiak sustatzen dituzten enpresei eskaintzen dizkien zerbitzuen osagarri gisa, ekitaldietan baliozkotutako karbono-aztarnaren kalkulua sartuko da, AENORekin eta GLOBAL OMNIUMekin egindako esparru-akordio baten bidez; eta, mugikortasun elektrikoa sustatzeko, Baluarteko aparkalekuari ibilgailu elektrikoa kargatzeko puntu bat duten 23 aparkaleku emango zaizkio.

Estrategiaren bigarren ardatza jarduera-arlo guztietan digitalizatzeko beharrari zor zaio, balio handiagoa eman ahal izateko, bai ekitaldietara bertaratzen direnei, bai bezeroei eta antolatzaileei. Horretarako, interkomunikazio-sistema modernizatu da, Riedel enpresaren eskutik nazioartean punta-puntako teknologia emanez. Era berean, makineria eszenikoaren kudeaketa automatizatu eta digitalizatu da; jendearentzako sarbideen kontrol digitalerako proiektua aztertzen ari da (erabiltzailearen esperientzia pertsonalizatzea, segurtasuna hobetzea eta bezeroaren iritzia eta balorazioa txertatzea); eta Baluarten , 6 GHz-ko banda berrian sartzeko aukera ematen duen Wi-Fi 6E azken teknologia ezartzea aurreikusten da.

Hirugarren ardatz gisa, Irisgarritasun Unibertsaleko Plan berri bat ezarriko da, Baluartek, bere inguruneek, prozesuek, ondasunek, produktuek eta zerbitzuek beharrezko baldintzak betetzen dituztela bermatzeko, pertsona guztiek eroso, segurtasunez eta ahalik eta modu natural eta autonomoenean goza ditzaten. Helburua da edonork aukera berdinekin parte hartu ahal izatea eraikinean egiten den kongresu- eta

kultura-jardueran. Iddeas Fundazioaren eskutik, eta desgaitasuna duten pertsonen Nafarroako beste erakunde batzuekin lankidetzan, plana 2023an hasiko da. Lehen analisi-fasea Inklusiboaren bidez egingo da, komunikazioari eta arreta inklusiboari buruzko prestakuntzarekin, eta NaviLens Baluarte proiektua (seinaleztapen unibertsala) jarriko da abian. Irisgarritasun Fisikoaren, Sentsorialaren eta Kognitiboaren Plan Integralaren esparruan, abian jarri da jada oztopo arkitektonikoen azterketa eta aurten bertan komun irisgarri berriak egokitu eta sortuko dira; begizta magnetiko mugikorra ezarriko da (audifonoak edo inplanteak dituzten gorrek udazkenean izango dute erabilgarri); bibrazio-motxilak jarriko dira martxan, gorrek musika-ikuskizunetan gozatu ahal izan dezaten; eta irakurketa erraza integratuko da Baluarteko komunikazio-euskarri eta -materialetan, ulermen-arazoak dituzten pertsonentzat.

Plan Estrategikoaren laugarren ardatzean, Baluartek bere nortasuna betetzen du. Horretarako, webgune berri bat estreinatuko da, esperientzia interaktibo eta eskuragarria eskaintzeko diseinatua. Nobedade gisa, eraikin osoaren bisita birtual bat, ekitaldiak antolatzeko eskuragarri dauden espazio guztietarako sarbide hobea eta osatuagoa, eta publiko desberdinekiko elkarreragina errazten duten tresna gehiago eta Baluarten egiten diren ekitaldi kultural eta kongresuetakoei buruzko informazioa biltzen ditu orriak. YCG bezeroaren datuaren ezagutzaren kudeaketan aditua den Nafarroako enpresaren eskutik, 2023an amaituko da informazio segmentatuagoa eskaintzeko aukera emango duen Baluarteko publikoekin interakzioan aritzeko tresna digital guztiak egokitzeko lana. Eta esperientzia paregabea eskaintzeko konpromisoaren ildotik, Baluarte sektoreari lotutako Nafarroako enpresekin ari da lanean, jendearen arretarako langileen jantziak berritzeko, unisex proposamen dinamiko, berritu, dotore eta funtzional batekin.

Datuak eta bitxikeriak

2003ko urriaren 30ean ateak ireki zituenetik, 6,7 milioi pertsona baino gehiago igaro dira Baluartetik (aurtengo maiatzaren 31ra arte); horietatik 3.037.588 pertsona ikuskizun edo kontzertuetara joan ziren, eta 3.664.970, kongresu, bilera, azoka, erakusketa edo jardunaldietara. Zehazki, bi hamarkada hauetan Nafarroako Kongresu Jauregian eta Auditorioan 6.964 hitzordu egin dira: 3.528 kultur ekitaldi eta 3.436 MICE ekitaldi.

Baluarte Nafarroan dagoen kultura eta kongresu azpiegitura handiena da, Foru Erkidegoan bere diseinu eta prestazioengatik; nazioko zein nazioarteko biltzar-hitzordu garrantzitsuak izateagatik; opera ekoizpen handiekin, panorama lirikoko izen ezagunekin eta munduko orkestra nagusietako batzuekin, bai eta musikan zein dantzaren munduan erreferente diren artista eta taldeekin ere.

Asko dira bi hamarkada hauetan Baluarte bisitatu duten taldeak/orkestrak, besteak beste: Paco de Lucía, Julio Bocca, Cecilia Bartoli, Joaquín Sabina, Les Luthiers, Sara Baras, Anne Sofie Mutter, Monserrat Caballé, Juan Diego Flórez, Woody Allen y su New Orleans Jazz Band, Lang Lang, Miguel Bosé, Joan Manuel Serrat, Suzanne Vega, Jaroussky, Mayumaná, Javier Camarena, Les Grands Ballets Canadiens, Lindsay Kemp, Nuria Espert, Verónica Forque, La Fura dels Us, Roberto Alagna, Grigory Sokolov, Keane; BBCko Filarmonika eta London Philharmonic Orchestra bezalako orkestrak; Valery Gergiev edo Sir Eliot Gardiner bezalako zuzendariak; eta mundu osoko pentsalari erreferenteak, hala nola Svetlana Aleksievitx edo Peter Sloterdijk.

Jauregian, hasiera-hasieratik, Baluarte Fundazioaren, Nafarroako Orkestra Sinfonikoaren eta Iruñeko Orfeoiaren zikloak bezalako erakunde nafarren programazioa egon da. AGAOk, Ganbera Operak, Iruñeko Ganbera Abesbatzak, La Pamplonesak, Euskadiko Orkestrak eta herriko talde eta artista ugarik eman dituzte kontzertuak. Flandriako On Fire, Punto de Vista, Rooftop Zinema, Pamplona Negra, Festival NAK, Zinetika eta Skimetraje jaialdien epizentroa izan da.

Era berean, auditoriumeko eszenatoki desberdinek espazio gisa balio izan dute Nafarroako talde, konpainia eta artistek beren ekoizpenak amateurraren zein profesionalaren esparruan erakuts ditzaten, eta ohikoa izan da, halaber, gazteen antzerki-jaialdietarako, ikastetxeetako eta prestakuntza-zentroetako edo akademia eta musika-, dantza- edo antzerki-eskoletako musika-jaialdietarako.