Nafarroako Memoriaren Institutuak ‘Mugarantz. Hacia la frontera’ dokumentala aurkeztuko du bihar, urtarrilaren 24an,  arratsaldeko 17:00etan Golem Baiona zinema-aretoetan. Bertan izango dira Aritz Gorostiaga film laburraren zuzendaria, Jara Calvo gidoilaria eta Memoriaren Nafarroako Institutuko (INM) lantaldeko kideak. Proiekziora joatea librea eta doakoa da, lekua bete arte. Ikusentzunezkoa ‘Memoria duten Eskolak’ hezkuntza-programaren barruan kokatzen da. 

‘Mugarantz’ ikusentzunezkoaren helburua mugek izan duten papera islatzea da, batzuetan irekiak, beste batzuetan itxiak edo are gotortuagoak, 1936ko estatu kolpe militarretik gaur egunera arte, orduan mugak gurutzatu zituztenen memoria erakutsiz, hainbat arrazoirengatik orain mugak gurutzatu behar izan dituztenen testigantzekin, edo horien alde batean eta bestean bizi direnen testigantzekin.

Aritz Gorostiaga Eskubik (Bi Ahizpak Bideo) zuzendutako dokumentalak Jara Calvoren (Cabinet Comunicación) gidoia eta Rove Riveraren musika ditu. Film labur honek 40 minutuko iraupena du eta bi bertsio, bata gaztelaniaz eta bestea euskaraz.

Zuzendariaren begirada, batez ere, estatu-kolpearen ondoren erbestea pairatu behar izan zutenengan, nazismotik ihes egiten zuten pertsonak igarotzeko elkartasun-sareetan parte hartu zutenengan, gerraostean kontrabandoa egin behar izan zutenengan edo, duela gutxi, Europara biziraupenaren bila iristen saiatzen diren gazteengan gelditzen da. Ildo horretan, azpimarratzekoa da Ilundain – Haritz Berri Fundazioko neska-mutil talde batek parte hartu duela, eta horietako batzuk oso gazteak baino ez direla ikusi direla egoera horretan.

Proiekzioaren osagarri, Memoriaren Nafarroako Institutuak argitaratutako 'Diktadura frankistako bortxazko lana' proposamen didaktikoa aurkeztuko da.

Esparru historiografiko, kurrikular eta metodologiko partekatu batetik abiatuta, bi ikaskuntza-egoera garatzen dira proposamen didaktiko berri honetan. Lehenengoak, Madrilgo Unibertsitate Konplutentseko irakasle Sergio Riescok, Guillermo García Llorente irakasleren laguntzarekin, Francoren Espainiako lan behartuari buruzko proposamen orokor bat garatzen du. Bigarrena, Edurne Beaumont Alaitz BHIko irakaslearen eta Germán Esparza Plaza de la Cruz BHIko irakaslearen lana, Pirinioetako gotorlekuko lan behartuari buruzkoa da, "Espainia Berriko mandoak" izenburupean. Hala esaten baitzien gotorlekurako azpiegiturak eraikitzera behartutako presoei arduradun militar batek.

Horrela, irakasleek frankismoaren errepresio-modalitate garrantzitsu hori hurbiltzea eta aztertzea ahalbidetzen dieten materialak dituzte eskura, aplikatzeko zorroztasun- eta malgutasun-bermeekin; izan ere, proposamen horiek ikasgelan landu daitezke, modu independentean edo konbinatuz, diziplinarteko edo ikastetxeen arteko proiektuei bide emanez.

Aipatzekoa da ‘Mugarantz. Hacia la frontera’ erakusketa ikastetxeetan eta jende guztiarentzat eskuragarri egongo dela Memoriaren Nafarroako Institutuaren helbide elektronikora eskaera bat bidaliz: inm@navarra.es