Nafarroa da, aurten ere, bizi-kalitate handieneko komunitatea. Estatistikako Institutu Nazionalaren (NEI) Bizi Kalitatearen Adierazle Multidimentsionalaren arabera, Foru Komunitatea Estatuko komunitateetako bizi-kalitatearen rankingaren buru da bizitzaren, ingurunearen eta ingurumenaren, eta aisiaren eta gizarte-harremanen esperientzia orokorraren ataletan. Foru Komunitatea bigarren postuan ere nabarmentzen da Hezkuntza eta Osasunaren kalitateari dagokionez, eta hirugarrenean baldintza materialei dagokienez. Hobetzeke dituen lan arloen artean, gobernantza eta oinarrizko eskubideak eta segurtasun fisikoa eta pertsonala, seigarren, zortzigarren eta bederatzigarren postuan baitago, hurrenez hurren.

Bizi Kalitatearen Adierazle Multidimentsionalaren (IMCV) ondorioak dira Nafarroarentzat; NEIk sustatutako indize esperimental honen emaitzak 2023 Nafarroako Bizi Kalitatearen Txostenean jaso dira zein gaur aurkeztu duten prentsaurrekoan lehen lehendakariorde eta Lehendakaritza eta Berdintasun kontseilari Felix Tabernak eta Analisi eta Prospekzio Bulegoko zuzendari kudeatzaile Txerra Garcia de Eulatek.

Nabarmentzekoa da IMCVk Estatuko komunitateen egoera eta bilakaera alderatzen dituela bederatzi eremutan, 55 adierazle oinarri izanik, Estatuko bizi-kalitatearen ikuspegi panoramikoa eskaintzeko. Aztertutako adierazleak, funtsean, biztanleen artean egiten diren aldizkako kontsultetatik ateratzen dira, kasu, Bizi Baldintzen Inkestatik edo Biztanleria Aktiboaren Inkestatik. Kasu honetan, txostenak erreferentzia analitiko bezala hartu ditu 2022. urteko jatorrizko datuak.

"Bederatzi faktore horien harira, Nafarroa, beste behin ere, liderra da bizi-kalitatean, Espainiako autonomia-erkidegoekin alderatuta. Datu hau oso esanguratsua da, baina kontua ez da geure buruari dominak jartzea. Hobetzeko akuilu gisa balio behar digu, hobetzeko alderdiak non dauden ikusteko eta horretan aurrera egiteko. Ez gaitezen autoplazeboan eta etnozentrismoan erori, baizik eta erreferentzia batzuk bila ditzagun hobetzeko", adierazi du Tabernak. 

Lehendakariordeak konparazio horren balioari heldu dio, Foru Erkidegoko indarguneak ezagutzeko eta hobetu beharreko alderdiak atzemateko. Aztertzen diren parametroen goranzko edo beheranzko bilakaeran dago alderdi baliotsuenetako bat da, okerrera egin duten arloetan errefortzu-politikak ezartzeko edo halaber hartutako neurrien emaitzak ezagutzeko. 
Nabarmentzekoa da, etorkizunean, adierazle horrek Europa mailako eskualdeen egoera eskatzeko ere balio ahal izango duela, Eurostat Europako Estatistika Bulegoak proiektua bultatzen duenean, eskualde guztietan alderatu ahal diren adierazleak izateko. 

Nafarroa, lider indize globalean

Aztertutako bederatzi eremuak honako hauek dira: bizi-baldintza materialak (Nafarroa 3. postuan dago), lana (6. a), osasuna (2. a), hezkuntza (2. a), aisialdia eta gizarte-harremanak (1. a), segurtasun fisikoa eta pertsonala (9. a), gobernantza eta oinarrizko eskubideak (8. a), ingurunea eta ingurumena (1. a) eta bizi-esperientzia orokorra (1. a). 

Balantze globalean, Foru Erkidegoak, Errioxak eta Aragoik, hurrenkera horretan, bizi-kalitatearen mailarik handienak izan dituzte 2022an. Nafarroa da dimentsio gehien dituen erkidegoa, eta lehen hiru postuetan gehien aurkitzen den erkidegoa ere bada. Zehazki, sei aldiz lehen hiru postuetako batean dago. Bigarren postuan Errioxa dago, bost agerpenekin. Portaera orokor on honen ondorioz, Nafarroa da indize orokorraren buru, eta Estatuko batez bestekoaren gainetik dago beti bederatzi dimentsiotan. 2008 eta 2022 arteko bilakaerari dagokionez, ikus daiteke serie osoan zehar Nafarroaren posizioa beti izan dela onena.

Tabernak gaur azaldu duen balantzean, nabarmentzekoa da Foru Erkidegoak langabezia-tasa orokorra eta iraupen luzekoa hobetu dituela, eta aldi baterako lan-tasak ere behera egin duela. Horrez gain, osasun arloan bere burua hobekien kudeatzen duen autonomia erkidegoa da eta nabarmen jaitsi da bertako 18 eta 24 urte arteko hezkuntza-uzte goiztiarra. Aldi berean, Nafarroako biztanleek parte hartzen dute gehien jarduera politikoetan, eta laguntza eskatzeko laguntza-sareak (lagunak, familia edo bizilagunak) hobetu dituzte.

Balantzaren bestaldean, zertxobait jaitsi da hezkuntza maila handiagoko biztanleria, handitu egin dira kutsadura eta zaraten ondoriozko arazoak eta horrez gain, Foru Komunitatearen posizioa ez da hain aurreratua edo positiboa berdintasunaren itemean baldintza ekonomikoei dagokienez, eta hori balizko polarizazio-maila bati egozten zaio, gero eta desberdintasun handiagoak dituen errenta ertain altua konbinatzen dituelako. 

Estatuko termino agregatuetan, 2022ko bizi-kalitatea (101,4 puntu) puntu erdira mantentzen da Espainian 2019an lortutako maximotik (101,9). Azken erregistroak bi hamarren galdu ditu 2021eko datuekiko. Nafarroaren kasuan, jaitsiera antzekoa da, bi hamarren 2021ekoaren aldean, 105,7 punturekin 2017an erregistratutako maximotik 0,6 puntura geratu baita.

Edozein kasutan, Nafarroak ia serie osoa 105 puntutan mantentzen du eta Espainiak 1,4 puntu gehiagoko azken balantzea aurkeztu zuen. Horrela, hasiera bateko 100etik 101,5 ingurura igaro da. Foru Komunitatearen aldeko arrakala puntu bat murriztu da, hasierako 5,3 puntuetatik egungo 4,3 puntuetara pasatuz.

Analisiaren eta Prospektibaren webgune berria

​​​​​​​Gaur emandako informazioaren xehetasuna hala nola dibulgazio-bideo bat Nafarroako Azterketa eta Prospekzio Bulegoaren gaztelaniazko eta euskerazko webgune berrian kontsulta litezke; erakunde hori legealdi honetan jarri da martxan, horrelako azterketak egiteko eta datozen hamarkadetako erronkei aurre egitekotan politika publikoen plangintza bideratzeko. 

Webgune berriak bulegoak gaika antolatuta egindako azterlanak biltzen ditu: lurralde-kohesioa eta landa-garapena, immigrazioa, gizarte eskubideak eta enplegua, berrikuntza eta eraldaketa digitala, ekonomia eta industria, osasuna, berdintasuna, etxebizitza, hezkuntza eta beste gai batzuk (turismoa, ingurumena, kultura, etab.). Bere azken lanez gain, Azterlanak atalak bere aurrekoak, Gizarte Errealitatearen Behatokiak, 2026az geroztik egindakoak ere jasotzen ditu.

Webguneak Bulegoaren zortzi lan-printzipioak eta helburuak jasotzen ditu eta Nafarroako estatistika-adierazle nagusietara sartzeko aukera ematen du Nafarroako Estatistika Institutuaren (Nastat) kontsulta-sistemarako esteka baten bidez. Bere ataritik, Bulegoaren produktu nahiz zerbitzu guztiei buruzko informazioa eskatzeko aukera ere ematen du, Gobernu Irekiaren informazio publikoa eskatzeko inprimakiaren bidez.