Jose Mari Aierdi Landa Garapen eta Ingurumeneko kontseilariak kabiarra ekoizten duen Nafarroako enpresa bakarra eta akuikulturako berrikuntza eta ekoizpen iraunkorreko ereduak bultzatzeko bere departamentuak eman berri dituen laguntzen hiru onuradunetako bat bisitatu du gaur Yesan. Kaviar Pirineak Yesako bere haztegietan hazten ditu amuarrain asalmonatua eta esturioa. Horietatik abiatuta, produktu freskoa, ketuak, hainbat ontziratze eta erdikontserbak edo arrautzak egiten eta merkaturatzen ditu, kabiarraz gain.

Landa Garapeneko Zuzendaritza Nagusiak ebatzi berri du 600.000 euro ematea akuikultura-enpresetan ekoizpen jasangarriko prozesuak berritzeko eta hobetzeko laguntzetarako. Zehazki, enpresa horien onuradun izan dira aipatutako Pirinioetako kabiarra, Amaura Lijn, Lekarozko arraiz-haztegian, eta Leitzako amuarrainak.

Aierdi kontseilariak azpimarratu duenez “Departamentutik lan-ildo berriak aktibatzen ari gara, lehen sektorean berrikuntza bultzatzeko, Nafarroan produkzio-sare propioa garatzeko eta nekazaritzako elikagaien eskaintza dibertsifikatzen lagunduko duten jarduerak bultzatzeko, kasu honetan, akuikultura bultzatzeko laguntza espezifikoak”.

Landa Garapeneko titularrak nabarmendu du, gainera, akuikulturako laguntzek hiru enpresa lagundu dituztela ur gezako arraina landatzen eta ekoizten, batez ere amuarraina, baina baita esturioa eta kabiarra ere, “eta guztiak landa-eremu ezberdinetan, tokiko eta ekonomia dibertsifikatzeko eta garatzeko palanka gisa jarduten baitute”.

15 herrialde baino gehiagotara esportatzen duen enpresa

Caviar Pirineako instalazioetara egindako bisitan Jose Mari Aierdi kontseilariak, Ruben Goñi Landa Garapeneko zuzendari nagusiak, Laurent Villasaeys-Sakalian Frantziako taldeko presidenteak eta Diego Mendiola Garapen eta Berrikuntzako bere zuzendariak parte hartu dute.

Enpresa honek jatorri-deiturako 1.000 tona amuarrain asalmonatu baino gehiago ekoizten ditu urtean, eta 8-20 kg-ko eta 12-14 urteko 20 tona esturio, kabiarra egiteko eta gourmet kanalera bideratutako haragia ekoizteko prozesuetarako. Enpresak prozesu horietan diharduten 33 pertsona erabiltzen ditu Esan, eta Nafarroan oso-osorik ekoizten duten kabiarra eta amuarrain asalmonatua 15 herrialde baino gehiagotara esportatzen dira.

Enpresaren arduradunek adierazi dutenez, bere helburua “Nafarroan eta Pirinioetan akuikultura-jarduera indartzea da”, eta nabarmendu dute “akuikultura irtenbide bideragarri eta jasangarria da tokiko elikagaiak lortzeko, eta, gainera, datozen urteetan Europako elikagaien segurtasunaren funtsezko zutabe bihurtzeko ahalmena du, arrain seguruak, nutritiboak eta prezio konstantean hornitzea bermatzen baitu, gure ekosistemen mugak arriskuan jarri gabe”.

Enpresa onuradunak eta diruz lagundutako inbertsioak

Esako Haztegiek jaso dute akuikulturako berrikuntzarako laguntzen deialdiko dirulaguntzarik handiena, 391.800 euro, hainbat prozesu ezarri eta automatizatzeko, ortzadar amuarrainaren (O. mykiss) eta esturioaren (A. Naccarii) ekoizpenaren eraginkortasun operatiboa hobetzeko.

Proiektua Caviar Pirinea taldearen berrikuntza-planaren barruan prozesu lehiakor berrietan eta jasangarritasunean egin beharreko jardueren barruan kokatzen da.

Gainera, Baztanen dagoen Amaura Lijn enpresak beste 127.200 euro jaso ditu akuikultura-ekoizpena hobetzeko, ekipo eta teknika berritzaileak sartzeko, animalien ongizate-baldintzak hobetzeko, animalien erabilera modernizatzeko eta ingurumenaren ikuspegitik jarduera jasangarriagoa egiteko.

Eta hirugarren onuraduna “Truchas de Leiza” enpresa izan da. Herri horretan bertan aurkitzen da, eta 80.000 euroko dirulaguntza jaso du arrain-haztegiko instalazioak eta ekipoak modernizatzeko, merkatu berrietara sartzeko eta akuikultura-industrian lehiakortasuna handitzeko. Modernizazio horren barruan sartzen dira teknologia aurreratuak eta praktika jasangarriak ezartzea, ekoizpena optimizatzeaz gain, langileen lan-baldintzak hobetuko dituztenak eta akuikultura-faunaren ongizatea sustatuko dutenak.

Diruz lagundutako inbertsioek Europako Itsas, Arrantza eta Akuikultura Funtsaren (FEMPA) finantzaketa jasotzen dute, eta instalazioak hobetzera bideratuta daude, batez ere prozesuak ezarri eta automatizatuta, obra zibilak eginda eta energia berriztagarriak instalatuta. Inbertsio horiei esker, ekoizpen-eraginkortasuna eta animalien ongizate-baldintzak hobetu daitezke, eta jarduera jasangarriagoa da ingurumenaren eta gizartearen ikuspegitik.