Lurralde Kohesiorako kontseilari Óscar Chivite Lizarrako Errepideen Kontserbaziorako Zentroan izan da gaur goizean, Pedro López Herri Lanen eta Azpiegituren zuzendari nagusiarekin eta Salvador Díez Barneko zuzendari nagusiarekin batera, Nafarroako Errepide Sarearen Neguko Bidezaintza Planaren nondik norakoak zuzenean ezagutzeko. Plan hori apirilaren 30era arte egongo da martxan, eta eguraldiaren arabera aldaketak egin ahal izango dira.

Herritarrek denbora errealean jakin dezakete errepideen egoera esteka honetan.

Era berean, Barne Ministerioko Zuzendaritza Nagusiak, Nafarroako Trafikoaren bitartez, ‘Neguak ez zaitzala errepidean harrapatu’ kanpaina abiarazi du. Kanpaina honen bidez, herritarrei eskatu die negua iritsi aurretik beren ibilgailuak berrikus ditzatela, arreta jarriz pneumatikoei, balaztei, norabideari, argiteriari, bateriari, bujiei eta izotz-kontrako likidoari, bestea beste. Kanpaina hau gaur hasiko da, astelehena , hilak 11, eta abendura arte luzatuko da irratietan eta sare sozialetan, eguraldiaren arabera luzatu ahal izango delarik.

Chivite kontseilariak nabarmendu duenez, “plaren helburua Nafarroako Errepide Sareko 3.900 kilometro baino gehiagoren kontserbazio eta funtzionaltasun egokia zaintzea da, eguraldi txarraren aurrean. Hori dela eta, dagoeneko 18.000 tona gatz eta gatzun banatu ditugu A-12 eta A-21 autobietako errepideen kontserbazio zentroetako biltegietan eta siloetan, elurraren eta izotzaren aurrean erabiltzeko”.

Nafarroako Gobernuak 8 zentro ditu Nafarroako errepide sarearen 3.920 kilometroak artatzeko, emakida erregimenean ustiatutako bideak barne (AP-15, Nafarroako Autobidea; A-12, Bideko Autobia; eta A-21, Pirinioetako Autobia).

Dispositiboak neguko klimaren ondorioak prebenitu, saihestu edo minimizatu nahi ditu errepideko ibilgailuen zirkulazioan, eta esku hartzeko 220 ibilgailuk osatuko dute. Horien artean elurra kentzeko ekipoak, turbopresak eta ibilgailu osagarriak nabarmentzen dira, eta 384 pertsona Herri Lan eta Azpiegituren Zuzendaritza Nagusiko langileen eta Kontserbazio Integralean diharduten enpresen eta autobide eta autobideen emakidadunen artean (A-12, A-21 eta P-15). Dispositiboak halaber barneko eta kanpoko 87 informazio-panel eta 300 kamera baino gehiago ditu, tuneletan, A-12 eta A-21 autobietan eta bidegurutze eta tarte interesgarrietan, 31 estazio meteorologikoei eta trafikoko datuak hartzeko 59 estazioei gehituta, Nafarroako Errepide Sareko neguko bideen kudeaketa hobetzen laguntzen dutenak.

Pertsonen eta bitartekoen dispositibo horri  gehitu behar zaizkio udaltzaingoek, Foruzaingoak eta Guardia Zibilak zuzenean kudeatutako taldeak, Lurralde Kohesiorako Departamentuko eta SOS Nafarroako Errepideen Kontserbazio Kontrolerako Zentroak koordinatuak, kasu bakoitzean mobilizatuak.

Gainera, Lurralde Kohesiorako Departamentuak, Lehendakaritza eta Berdintasuneko Departamentuarekin eta Herrizaingo, Funtzio Publiko eta Justiziako Departamentuarekin koordinatuta, elurra kentzeko iragarkiak eta ekipoak eman zizkien Nafarrako hainbat herriri. Izan ere, elurte-kasuetan, elurrak oso itxiak dira eta oso zaila da bertara iristea,  eta elur-sareetan elurra garbitzeko arazoak zaten dituzte.

Bestalde, Salvador Diez Barne zuzendari nagusiak adierazi duenez, “Nafarroako Gobernuak esperientzia propioa du jada neguko bideen kudeaketan”, eta eragindako zerbitzu guztien kudeaketa forala nabarmendu du, osasunarena, errepideen kontserbazioarena eta segurtasunarena. Gertaera horrek, bere ustez, “Ikuspegi eta ekintza integrala ahalbidetzen du, eta koordinazio hobean eta baliabideen erabileraren eraginkortasunean gauzatuko da”.

Díezek prebentzio-neurriak hartzearen garrantzia ere azaldu du, esaterako herritarrei informazioa zabaltzea. “Bide-segurtasunean lan egiten duena arrisku-faktoreak ezabatzeaz eta gutxitzeaz arduratzen da, trafiko-istripuak eta eragiten dituzten kalteak minimizatu eta prebenitu ahal izateko, ziurtatu du.

Nola zirkulatu denborale batean

Foru Gobernuak herritarrei gogorarazi nahi die oso garrantzitsua dela agintariekin lankidetzan aritzea neguko denboraleetan eta bideen egoera zailtzen den aldietan.

Hori dela eta, ezinbestekoak diren ibilbideak bakarrik egiteko eskatzen da, eta beharrezkoa bada, zirkulatzea, trafiko-agintarien aginduak errespetatzea gomendatzen da; elurra kentzeko ekipoen zirkulazioa ez oztopatzea eta, ibilgailua geratuz gero, galtzadatik kanpo egitea; egunez eta, ahal dela, errepide nagusietatik bidaiatzea; errepidera irten aurretik, pneumatiko egokia, kateak, bateria edo argien funtzionamendu egokia aztertzea, eta gainera, erregai-tanga beteta dagoela irtetea.

Ibilgailua elurretan harrapatuta geratuz gero, 112 telefonora deitu eta egoeraren berri eman behar da. Telefonoak estaldurarik ez badu ere, 112 telefonoarekiko konexioa beti da posible.

Egoera horietan, automobil barruan egon behar da motorra martxan eta berogailua piztuta, eta airea aldizka berritu behar da. Erregaia ez agortzea komeni denez, motorra eta berokuntza aldi oro itzali beharko dira, ibilgailuaren barruan tenperatura erosoa mantentzeko eta, aldi berean, erregaia ahalik eta gehien aurrezteko.

Era berean, egiaztatu behar da ihes-hodiaren irteeran ez dagoela buxaduratik eta kea ez dela autoaren gelan sartzen, irratia sintonizatu behar da eguraldiaren partea entzuteko, eta beste ibilgailu bat igaro arte itxaron behar da, elur-ekaitzaren erdian laguntza bilatzen saiatu gabe.

Euria egiten duenean eta asfaltoa bustita dagoenean, luzatu egiten da balaztatze-distantzia, eta ikuspena murriztu egiten da; horregatik, bat-bateko maniobrak saihestu behar dira, segurtasun-distantzia handitu behar da, abiadura murriztu behar da eta pneumatikoak egoera onean eraman behar dira, marrazkia eta presioa behar bezala egonda. Zenbat azterlanek ondorioztatu dutenez, asfalto bustiarekin frenatzeko distantzia, orduko 90 kilometroko abiaduran, zoru lehorrarekin baino 32 metro handiagoa da.

Zoru irristakorreko egoeretan, esaterako asfaltoan izotza edo elurra dagoenean, hobe da egoera arruntetan behar baino martxa handiagoarekin zirkulatzea, motorra gehiegi irauli ez dadin eta trakzioko gurpilen irristatzea minimiza dadin. Malda bat jaistean izan ezik, orduan kontrakoa gomendatzen baita: martxa laburrekin gidatzea eta autoa balazta motorrarekin atxikitzeko eta ahal den neurrian oinarekin frenatzea saihesteko.