Nafarroako Gobernuak, Eskubide Sozialetako, Ekonomia Sozialaren eta Enpleguaren Departamentuaren bitartez, informazio-kanpaina berri bat jarri du abian herritarrak laneko ezbeharren eta lan-arriskuen prebentzioaren inguruan sentsibilizatzeko. Ekimenaren helburua prebentzioaren kultura sustatzea da, eta urte hasieran Osasun eta Eskubide Sozialetako departamentuek aurkeztutako ezbehar-tasa murrizteko neurrien sortan iragarritako ekintzetako bat da, Nafarroako egungo Enplegu Planaren ardatz estrategikoetako batekin bat egiten duena.

Kanpaina hau datorren astelehenean jarriko da abian, eta gaur goizean aurkeztu dute prentsaurrekoan Fernando Dominguez Osasuneko kontseilariak, Carmen Maeztu Eskubide Sozialetako eta Enpleguko kontseilariak eta Iñaki Mendioroz Ekonomia Sozialeko eta Laneko zuzendari nagusiak. 

Kanpaina komunikabideetan zabalduko da, irrati generalisten, sare sozialen, Iruñeko eta Tuterako hiri-autobusetako iragarkien, markesinen eta zirkulazio-bideetako nahiz  industrialdeetako publizitate-hesien bidez. Gainera, agente interesatuek kanpainaren dibulgazio-material guztiak deskargatu ahal izango dituzte Lana eta Laneko Arriskuen Prebentzioaren prevencion.navarra.es eta prebentzioa.nafarroa.eus webguneen bidez.

‘Trabajamos para vivir / Bizitzeko lan egiten dugu’ lelopean, zifra zirraragarriak biltzen ditu gogoeta eragiteko, eta aldatzeko ahalegina egitea eskatzen du. Maeztu kontseilariak azaldu duen bezala, “ezin gara zifra horietara ohitu, eta, beraz, prebentzioaren kultura handitu nahi dugu, pertsonak ardatz nagusi gisa jarriz, bai enpresek bai langileek laneko segurtasuna eta osasuna lehentasuntzat har ditzaten”. “Inolako kasutan, presak, errutinak, konfiantzak ez dute inola ere arnesa, kaskoa, gerrikoa, etab. erabiltzeari uzteko arrazoi izan behar…. Gure bizitza da gehien balio duena, eta, horregatik, ekintza indibidual bakoitzak geure burua babesteko, ziurtatzeko eta presaka ibili nahi ez izateko balio du. Prebentzioa da beti tresnarik onena”. 

Maeztu kontseilariak gogorarazi du ezbehar-tasaren eta lan-arriskuen murrizketaren aurkako borroka Nafarroako egungo Enplegu Planaren lan-ardatz estrategikoa dela eta oso presente dagoela “2025-2028 aldirako Nafarroako Enplegu Plan berriaren diseinuan. Plan hori, gaur egun, gizarte eragileekin negoziatzen ari da, eta, beste neurrien artean barne hartzen ditu enpresak prebentzioaren arloko planak eta ekintzak garatzeaz kontzientziatzea eta lan-ingurunean gune seguruak sortzeko tresna berriak aktibatzea. 

Bestalde, Fernando Domínguez Osasuneko kontseilariak nabarmendu duenez, “gure erkidegoan erregistratutako Lan-osasuna eta ezbehar-tasa dira Nafarroako Gobernua bere osotasunean hartzen eta kezkatzen duten gaietako bat. Beraz, gai hau lantzen duen edozein kanpaina zein ekimen guztiona, guztiontzat izan behar du, eta gure bizitza profesionaleko uneren batean, zuzenean edo zeharka, guztioi eragin diezagukeen arazo bat konpontzeko helburua izan behar du”.

Nafarroako Osasun Publikoaren eta Lan Osasunaren Institutuak (NOPLOI) egindako ekintza batzuen balantzea egin ondoren, esaterako Lan Osasuneko langileek Tafallan zuzeneko arreta emateko proiektu pilotua, prebentzio-gomendioak jakinarazteko enpresetara egindako bisita-kanpainak edo istripuak murrizteko basogintzako prestakuntza-programa, Dominguez kontseilariak azpimarratu du proiektu horien emaitzek erakusten dutela “prebentzioan eta prestakuntzan oinarritutako lan-ildoak funtsezkoak direla lan-istripuen joera aldatzeko. Hala ere, egoera hori aldatzeak guztion artean egitea dakar, administrazioaren, enpresaren eta langileen artean”. 

Ezbehar-tasaren aurkako ekintza-paketea

Urte honen hasieran, eta Osasun eta Eskubide Sozialetako departamentuek bultzatuta, Nafarroako Gobernuak zeharkako ekintza sorta bat aurkeztu zuen prebentzioan lan egiteko eta laneko ezbeharren aurka borrokatzeko. Bi departamentuek garatu dituzten neurrien artean, honako hauek nabarmentzen dira: kanpainak bultzatzea, ezbehar-tasa handiagoa duten sektoreekin lan-hitzarmenak egitea, teknologia berriak merkaturatzea edo adimen artifiziala erabiltzea, prebentzio-ordezkariaren irudia sustatzea eta hobetzea, eta datorren urtean martxan egongo den Lan Arriskuen Prebentziorako Katedra sortzea. 

Prebentzio Katedra eta proiektu pilotua Tafallan

Iñaki Mendioroz Gizarte Ekonomiako zuzendariak Lan Arriskuen Prebentziorako Katedra abian jarri dela jakinarazi du. Neurri hori Nafarroako etorkizuneko Enplegu Planean jasoko da, eta Gizarte Eskubideen, Gizarte Ekonomiaren eta Enpleguaren Departamentuak eta Osasun Sailak parte hartu dute, INSPLekin, Lan Ikuskaritzarekin, Nafarroako Unibertsitate Publikoarekin (NUP), Nafarroako Enpresarien Konfederazioarekin (CEN) eta UGT, CCOO, LAB eta ELA sindikatuekin batera.

Katedra honen bidez, ikerketa-jarduerak egingo dira prebentzio-neurriak aplikatzea erraz dezaketen patroiak, portaera-joerak eta arrisku-joerak aztertzeko; prebentzio-kultura sustatuko da, kongresuak eta mintegiak antolatuz hedapen-jardueren bidez; unibertsitateko, Lanbide Heziketako eta Batxilergoko ikasleei zuzendutako prestakuntza-ekintzak egingo dira, lan-merkatuan sartu aurretik segurtasun-arloko jarraibideak ezagutarazteko, bai eta arau- eta jurisprudentzia-behatoki bat ere, sektorearentzat eta profesionalentzat erreferente bezala balioko duena. 

Era berean, prebentzioarena hobetzeko teknologia berrien integrazioa sakonduko da, adimen artifizialak izan dezakeen zeregina bereziki aipatuz, izan ere, pertsonen portaera-ereduak hobeto ulertzen eta arrisku-egoerak detektatzen lagun baitezake. 

Mendiorozek adierazi duen bezala, “guztiok gara konponbidearen parte, eta taldean gehiago aztertu behar dugu bizitzeko lan egin behar dugula, ingurune seguru eta osasungarrietan, eta denok gara horretarako erantzunkideak”. 

Osasun Departamentuak gogorarazi du maiatzaren amaieratik NOPLOIek martxan jarri duela Tafallako Eremuan Lan Osasunaren Arretarako Proiektu pilotua. Proiektu honen helburua da NOPLOIren lan-osasunaren eremuko programa eta zerbitzuen garapena sustatzea, Hurbiltasun-faktorea aprobetxatuz langileen osasuna hobetzeko azken helburuarekin, eta, gainera, inguruko 1.372 enpresa eta 20.000 langilerentzako laguntza-gune bihurtzea.

Horretarako, prebentzioko 2 teknikariren presentzia fisiko jarraitua behar da Tafallako Eremuan. Lantalde horrekin, dagoeneko bisita-kanpaina bat egin da istripu-arrisku handiagoko enpresetara, 23 enpresa aztertu dira eta 400 prebentzio-gomendio inguru jakinarazi dira. Hilabete honetan, kanpaina berri bat hasi da nekazaritzako elikagaien industriako eta metalaren industriako nekazaritza- eta/edo abeltzaintza-enpresetan, eta 60 bisita aurreikusi dira urria eta azaroa bitartean.