2016-2019 epeko Zerga Iruzurraren aurka Borrokatzeko Plan berriaren zirriborroak  era horretako jardunbideak detektatu eta prebenitzeko ekintzak indartuko ditu. 215 neurri jasotzen ditu, eta bide hori erabiliz 590 milioi euro biltzea espero da legealdi honetan, hau da, indarrean dagoen egungo dokumentuan jasotakoarekin alderatuz (2014-2017), % 5 gehiago, 157 neurri jasotzen dituena eta aurreikusitako 560 milioi euroko inpaktuarekin.

Gobernuak plangintza hori hiru arrazoirengatik aldatzen du: Gobernu berriak eta hura sustengatzen duten indar politikoek zerga-iruzurra borrokatzeko jarduerak sendotzeko duten interesa; hura eguneratzeko exijentzia eta programa-akordioan jasota dagoena; eta legealdian zehar ahalik eta gehien egokitzeko interesa.

Haren edukia ostiral honetan aurkeztu diote Ogasuneko eta Finantza Politikako kontseilari Mikel Aranburuk eta Ogasuneko zuzendari kudeatzaile Luis Esainek iruzurraren eta ezkutuko ekonomiaren aurka borrokatzeko batzordeari.

Aholku-emailea den organo hori maiatzaren 11n sortu zen eta iruzur egiten dutenen aurka prestatutako jardueren betearazpena zaintzea du xede. Gaur eratuta geratu da, eta bertan Nafarroako Gobernuko 5 ordezkari, Foru Parlamentuko beste 5 (Geroa Bai, EH Bildu, Podemos eta PSN), sindikatuetako 3 (CCOO, EA eta LAB) eta 7 erakunde sozioekonomiko izango dira: CEN, Nafarroako Udalerri eta Kontzejuen Federazioa, Nafarroako Lan Enpresen Elkartea, Nafarroako Unibertsitate Publikoa, Iruñeko Abokatuen Elkargoa, Espainiako Zerga Aholkularitza Elkartea eta Nafarroako ATTAC Elkartea (justizia ekonomiko orokorra bilatzen duen mugimendu independentea). Batzordeak ekainaren 21 arte ekarpenak egin ahalko ditu.

Gaur arte, Ogasunak plana herritarren partaidetzara zabaldu du gobiernoabierto.navarra.es webgunearen bidez eta Fraudefiscal@navarra.es posta elektronikoa erabiliz.

Zortzi alor

215 ekintza zortzi alorretan egituratzen dira, eta zerga-kontrol zorrotzetik at daude. Hiru atal ez zeuden gaur egun indarrean dagoen lanean jasotzen berariaz: derrigorrezko betetzearen pizgarria, arau mailako ekintzak eta diru-bilketaren gaineko ekintzak.

Zerga-kontrolari dagokionez (97), Ogasunak zerga-iruzurreko arrisku handiena duten taldeen egiaztapena zabalduko du: sozietateen gaineko zerga aitortzen duten enpresak (enpresa handiek Nafarroan aitortzeko betebeharraren kontrola, adibidez), irabazi-asmorik ez duten erakundeak, negozioak oro har, hidrokarburoen trafikoa…

Atzerriko ondasun nahiz kontuei (720 eredua), errekerimenduei, zehapenei eta zerga-ondorioei buruzko zaintza areagotuko da ere. Eta orain sistematik kanpo geratzen den informazio berria batuko da. Adibidez, finantza-erakundeen informazio handiagoa jasoko da kreditu-txartelen mugimenduari, segurtasun-kutxari eta dirutan egindako mugimenduei dagokienez.

Garrantzi-mailaren arabera, atzetik datoz, beste administrazio eta erakundeekiko lankidetza (17), katastroa kudeatzeko Notarioen Elkargoarekin esaterako, Justizia Ministerioarekin azken nahiak kontrolatzeko, Trafikoko Zuzendaritza Nagusiarekin ibilgailuak kontrolatzeko eta Foruzaingoarekin, bertatik bertara egindako jardueretan babesa emateko.

Azkenik, Gobernuak zerga-hezkuntzaren arloa "behingoz" garatu nahi du (7 neurri). Alderdi horrek, aurreko planetan behin eta berriro jasoa, ez du inolako aukerarik izan garatu ahal izateko, zirriborroan ageri denez.

Hezkuntza arloan, Ogasuneko langileek gizalege-zerga mailako jokabideen gainean trebatuko dituzte DBH, Batxilergo eta LHko ikastetxeetako ekonomia-adarreko irakasleak (hori egitea eskatzen dutenak). Gainera, materialak egiten laguntza ematea aurreikusten da; hari esker, jokabide egoki horiek lehen Hezkuntzako 4. eta 5. mailako curriculumean eta DBHko 1. eta 4. mailakoan zabalduko ahalko dira, hala eskatzen duten ikastetxeetan. HTNko webguneko informazioa hobetzea ere aurreikusten da, eta publizitate-kanpainak egitea.

Ogasunak zerga-iruzurrak eta ezkutuko ekonomiak Nafarroan duen garrantzia nabarmendu du, Estatuko gainerako tokiekin dagoen finantza-harreman bereziagatik, eta Itun Ekonomikoarekin antolatzen da batez ere.

Azkenik, planak antolakuntzan eta barneko baliabideetan hobekuntzak jorratzen ditu, eta 88 neurri proposatzen ditu, haien artean plantillari eustea, 5 langile tekniko gehiago izatea (gaur egun 10 hutsune daude kategoria horretako 60ko plantilla batean), 10 gehiago kudeaketan eta 2 gehiago zerga-agenteen kasuan.

Gogora ekarri behar da Departamentuak oposizioak deitu nahi dutela berehala Ogasuneko teknikarien 10 lanpostutarako, eta kudeatzaileen 12 lanpostutarako. Beste neurri batzuk langile guztiei zerga-kontrolaren lanaren gaineko pizgarria zabaltzea da, eta laguntzeko informatika-sistemak eguneratu eta indartzea.