2023ko urriaren 18tik 20ra bitartean, Espainia osoko profesionalak Iruñeko Baluarte jauregian bilduko dira Liburutegi Publikoen XI. Biltzar Nazionalean parte hartzeko. Kultura eta Kirol Ministerioak, Nafarroako Gobernuarekin elkarlanean, antolatutako ekitaldi honek "Demokrazia, irakurketa eta informaziorako eskubidea" du goiburu nagusi.

Gainera, EBko Kontseiluko Lehendakaritza espainiarraren esparruan, kongresuarekiko aurretiazko jardunaldi bi garatuko dira. Lehena gaur, otsailak 16, ospatu da “ Liburuaren eta irakurketaren politika europarraren erronkak” Nafarroako Artxiboan izenburupean, eta bihar, hilak 17, "Accelerating 3D in the common European data space for cultural heritage: Building capacity for 3D" (“3Da bizkortu kultura ondarerako europar esparru komunean”) izenburupean, Baluarteko Batzar Jauregian ospatuko da bigarrena.

Jardunaldiak EBko Kontseiluaren espainiar Lehendakaritzaren esparruan

Gaur goizean ospatu da Nafarroako Artxiboan esparru europarrean garrantzitsuak diren gaiak eta horiek irakurketan eta liburutegi publikoetan duten eragina esploratzen dituen lehenengo jardunaldia.

Kultura, Kirol eta Turismo kontseilari Rebeca Esnaolak inauguratu du “liburuaren eta irakurketaren egungo hala nola etorkizuneko erronken gainean hausnartzeko” garrantzi handiko jardunaldi hau. Ildo horretatik gogora ekarri digu “funtsezkoa dela herritarren irakurketarako eskubidea babestu eta bermatzen duten politika publikoetarako laguntza, pertsonen duintasunarekin lotutako eskubide bat izateagatik”.

Ekitaldiaren lehen atala jasangarritasunean oinarritu da, zeren kontseilariaren esanetan, “liburuaren eta irakurketaren politika europarrak ezin dira karbono aztarna, gehiegizko ekoizpena eta ko-edizioa bezalako gaietatik aldendu”. Gero, jardunaldiak irakurketarako eskubidea izan du aztergai eta, azkenik, liburuaren eta irakurketaren politika europarrak izan ditu hizpide.

Nafarroako liburutegien egoerari helduz, Rebeca Esnaolak gogora ekarri du “Nafarroan barrena, iparretik hegora eta ekialdetik mendebaldera, barreiatutako ehunka liburutegiek eta bere taldeek betetzen duten zeregin bikaina”. Horrez gainera, Foru Komunitatean garatuz doazen programetako batzuk eman ditu jakitera, kasu, liburutegi mugikorrak, zeinek liburuak despopulazioaren eraginpean dauden landa-eremuetara iristea errazten duten, besteak beste, Pirinioetara eta Lizarraldeara; eta halaber “Bibliotecas y Semillas” proiektu kolaboratzailea, zeini jarraiki liburutegien zeregina litzatekeen askotariko toki barazki-fruten haziak bildu, kontserbatu eta partekatzea, ortuetan nahiz liburutegiekiko eremu hurbiletan erabili eta erreproduzitze aldera.

Bestalde, bihar ospatuko da Baluarteko Batzar Jauregian Jardunaldi Europarra, EBko Kontseiluaren Lehendakaritza espainiarraren eskutik. "Accelerating 3D in the common European data space for cultural heritage: Building capacity for 3D" ((“3Da bizkortu kultura ondarerako europar esparru komunean”) izeneko jardunaldi hau, Europeana Fundazioak antolatuko du Espainiako Kultura eta Kirol Ministerioarekin elkarlanean, Liburutegiak Koordinatzeko Azpi-Zuzendaritza Nagusia tarteko izanik.

Jardunaldiaren jomuga nagusia kultura ondarean 3D teknologiari eman zaion erabilera izango da, oinarritzat hartuz Apirilean Lehendakaritza suediarraren eskutik ospatutako Jardunaldi Europarrean zehar burutu ziren aurretiko eztabaidak. Oraingoan, ondarearen profesionalek garatu beharreko trebetasunekin lotutako alderdiak hala nola bere kultura ondarera hala nola dagokion sektorera zuzendutako datuen esparru komun europarrean goi kalitateko 3D datuen eskuragarritasuna izango dira aztergai.

Jardunaldi honek "Twin it! 3D for Europe's culture" kanpaina bultzatuko du, zeinen helburua den 3D edukia sustatu eta biltzea kultura ondarerako datuen esparruan.

Kongresuak liburutegien zeregina eta irakurketaren etorkizuna izango ditu xede

Urriaren 18tik, asteazkena, hilak 20ra, ostirala, Iruñea Liburutegi Publikoen XI. Biltzar Nazionaleko egoitza izango da, "Demokrazia, irakurketa eta informaziorako eskubidea" lelopean.

Iruñeko Baluarte Jauregia izango da kongresu honen epizentroa, zeinetan autonomia erkidego guztietako liburutegi publikoekin lotutako 500 profesional eta pertsona aditu baino gehiago biltzea espero den. Helburua da Espainiako liburutegien egoerari buruzko erradiografia eguneratu bat eskaintzea hala nola etorkizunerako lan-ildo batzuk ezartzea, betiere demokraziaren eta informaziorako irisgarritasunaren testuinguru batean.

2022. urtean liburutegi publikoei buruzko IFLA / UNESCO Adierazpena eguneratu zen, garapen jasangarriaren agente modura eta informazioa, kultura eta konpromiso zibikoa trukatzerako eremu gisa duten zeregina birdefinituz, erabiltzaileek ezagutzen sorreraren arloan duten garrantzia ere aitortuz. Gainera, 2023-2026rako EBko Laneko Plan Berria onartu zen Kulturan, zeinekin liburutegiek demokraziaren finkapenerako, herritar ororen parte hartzerako eta informazio plural nahiz fidagarrirako irisgarritasunean ekarri dituen abantailak nabarmentzen diren.

Biltzarrak hiru ardatz nagusi ditu. Horietako lehenengoan, “Liburutegi publikoetarako demokrazia eta politika europarrak” izenburupean, liburutegi publiko europarretarako aukerak esploratuko dira, bereziki NAPLE, EBLIDA eta Public Libraries 2030 arteko duela gutxi adostutako itunaren ondoren; baita gobernu irekiarekin eta liburutegietako herritarren partaidetzarekin lotutako politikak ere. Halaber liburutegietarako laguntza europarrak izango dira aztergai.

Bigarren ardatzak, “Irakurketa”, liburuek nahiz irakurketak liburutegien testuinguruan duten garrantzia du xede, horiek alfabetatzea eta izpiritu kritikoa bezalako trebetasunak garatzeko orduan duten eragina bistaratuz. Iturri fidagarriak identifikatu, desinformazio kanpainak atzematea eta pentsamendu kritikoa sustatzeko duten ahalmena garatzea, oso garrantzitsua da gaur egun.

Azkenik, “Landa-eremua eta jasangarritasuna” ardatzak, liburutegi-zerbitzuek denboran zehar landa-eremuari eta jasangarritasunari arreta emateak suposatzen duen erronka du xede, ingurumen jasangarritasunarekiko bere lotura ahaztu gabe, Biltzarreko edizio hau egituratuko duten alderdi giltzen artean.