navarra.es
Castellano | Euskara | Français | English
Ezagutzera eman
43/2014 Foru Agindua, otsailaren 21ekoa, Landa Garapeneko, Ingurumeneko eta Toki Administrazioko kontseilariak emana, Nafarroako Foru Komunitatean abereen gaixotasun jakin batzuk zaindu, kontrolatu eta desagerrarazteko programak gauzatzeko ...
43/2014 FORU AGINDUA, OTSAILAREN 21EKOA, LANDA GARAPENEKO, INGURUMENEKO ETA TOKI ADMINISTRAZIOKO KONTSEILARIAK EMANA, NAFARROAKO FORU KOMUNITATEAN ABEREEN GAIXOTASUN JAKIN BATZUK ZAINDU, KONTROLATU ETA DESAGERRARAZTEKO PROGRAMAK GAUZATZEKO ARAUAK ERREGULATZEN DITUENA
(2014ko 57. NAOn argitaratutako testua, martxoaren 25ean)
Atarikoa
Abereen Osasunari buruzko azaroaren 16ko 11/2000 Foru Legearen xedea da neurri juridiko eta administratiborik egokienak ezartzea abereen osasuna hobetzeko, eta horretarako, gaixotasun infekto-kutsakorrak eta parasitarioak prebenitu eta kontrolatzea, gizakiei ez transmititu arren, Nafarroako Foru Komunitateko ingurumenari eta etxe-abereei eragiten baitiete.
Legearen 33.1 artikuluaren arabera, honako hauek hartzen dira abereen gaixotasunak kontrolatu eta desagerrarazteko programatzat: osasun ekintza bereziak, Nafarroako Foru Komunitatean nahitaez egin beharrekoak, abereen prozesu patologikoak kontrolatu edo desagerrarazteko helburua duten albaitaritzako epizootiologiako teknika berariazkoak, prozesu patologiko horiek prebalentzia handia baldin badute abereen eta gizakien populazioan (esaterako, tuberkulosia edo bruzelosia), edo abeltzaintzako ustiategien bideragarritasun ekonomikoa kolokan jartzeko arriskua ekartzen badute (leukosiarekin eta peripneumoniarekin gertatzen den bezala). Era berean, aipatu legearen 33.2 artikuluan ezartzen denez, Landa Garapeneko, Ingurumeneko eta Toki Administrazioko kontseilariaren foru aginduaren bidez ezarriko dira gaixotasunak kontrolatu eta desagerrarazteko programak.
Nekazaritza, Elikadura eta Ingurumeneko Ministerioak zenbait programa abiarazi ditu abereen gaixotasunak zaindu, kontrolatu eta desagerrarazteko, zeinak Europako Batzordeari aurkezten zaizkion onets ditzan eta, kasua bada, kofinantza ditzan. Programa horiek urte batekoak edo urte anitzekoak izan daitezke, eta eskualde bakoitzak unean unean bizi duen osasun-egoerara egokitzen dira; beraz, gure Foru Komunitatean ere aplikatzekoak dira.
Nekazaritza, Abeltzaintza eta Elikadurako kontseilariaren 2001eko urriaren 8ko Foru Agindua eta Nekazaritza, Abeltzaintza eta Elikadurako kontseilariaren 2003ko maiatzaren 26ko Foru Agindua argitaratu zirenetik egundaino, programa batzuen aplikazioa mantendu egin da, eta horiek oso arrakastatsuak izan badira ere, ez da lortu gaixotasunak erabat desagerraraztea. Lehenbiziko foru aginduaren bidez, behi-, ardi- eta ahuntz-azienden eritasun batzuk kontrolatu eta desagerrarazteko programak onetsi ziren, eta bigarrenaren bidez, berriz, Aujeszky gaixotasuna kontrolatu eta desagerrarazteko programa nazionala Nafarroan garatu eta aplikatu zen.
Beharrezkoa da, beraz, arau berri bat argitaratzea, abereen gaixotasunak zaindu, kontrolatu eta desagerrarazteko programa batzuen esparruaren barnean, Nafarroako Foru Komunitatean garatu beharreko saneamendu kanpainak abiarazteko berezitasunak berrikusi, eguneratu eta, kasua bada, ezartzeko.
Azaldutakoarekin bat, eta Nafarroako Gobernuari eta Lehendakariari buruzko abenduaren 3ko 14/2004 Foru Legearen 41.1.g) artikuluak ematen dizkidan eskudantziak erabiliz, agindu dut:
1. artikulua
Nafarroako Foru Komunitatean abereen gaixotasun jakin batzuk zaindu, kontrolatu eta desagerrarazteko programak erregulatzeko arauak onestea, foru agindu honen I. eranskinean jasotzen den moduan.
2. artikulua
Gaixotasunak zaindu, kontrolatu eta desagerrarazteko programetan jasotako abereen gaixotasunak ezartzea, foru agindu honen II. eranskinean jasotzen den moduan.
3. artikulua
Destinoa Nafarroako Foru Komunitateko ustiategietan duten abereen toki aldaketak arautzea, foru agindu honen III. eranskinean jasotzen den bezala.
Xedapen Gehigarri Bakarra. Estatu mailako programak aplikatzea.
Arau honetan aurreikusitakoa galarazi gabe, behi-azienden bruzelosia eta tuberkulosia, eta ardi- eta ahuntz-azienden bruzelosia desagerrarazteko estatu mailako programen edukia aplikatuko da. Albaitaritzako Osasun Alertarako Sistemaren Batzordeak onesten ditu urtero programa horiek, eta Europar Batasunaren Erabakiaren bidez kofinantzatzen dira. Hori horrela izanik, aipatu programak Nekazaritzako eta Abeltzaintzako Baliabideen Zuzendaritza Nagusiaren Ebazpenaren bidez eta Nekazaritza, Elikadura eta Ingurumeneko Ministerioaren web orriaren bidez jarriko dira jendaurrean.
Xedapen Indargabetzaile Bakarra. Arauak indargabetzea.
Indarrik gabe utzi dira Nekazaritza, Abeltzaintza eta Elikadurako kontseilariaren 2001eko urriaren 8ko Foru Agindua (behi-, ardi- eta ahuntz-azienden eritasun batzuk kontrolatu eta desagerrarazteko programak onetsi zituena), eta Nekazaritza, Abeltzaintza eta Elikadurako kontseilariaren 2003ko maiatzaren 26ko Foru Agindua (Aujeszky gaixotasuna kontrolatu eta desagerrarazteko programa nazionala Nafarroan garatu eta aplikatzeari buruzkoa).
Azken Xedapen Bakarra. Indarra hartzea.
Foru agindu honek Nafarroako Aldizkari Ofizialean argitaratu eta biharamunean hartuko du indarra.
I. ERANSKINA. Nafarroako Foru Komunitatean abereen gaixotasun jakin batzuk zaindu, kontrolatu eta desagerrarazteko programak gauzatzeko arauak
1. artikulua. Xedea eta aplikazio eremua.
1. Foru agindu honen xedea da Nafarroako Foru Komunitateko ustiategietan jarraian adierazten diren animalien gaixotasunak zaindu, kontrolatu eta desagerrarazteko programak ezartzea.
–Behi-aziendak:
- Tuberkulosia.
- Bruzelosia.
- Behi-aziendaren leukosi enzootikoa.
- Behi-aziendaren perineumonia kutsakorra.
- Mingain urdina.
- Entzefalopatia espongiforme kutsakorrak.
- Paratuberkulosia.
–Ardi-aziendak:
- Ardien eta ahuntzen bruzelosia.
- Mingain urdina.
- Entzefalopatia espongiforme kutsagarriak.
–Ahuntz-aziendak:
- Ardien eta ahuntzen bruzelosia.
- Mingain urdina.
- Tuberkulosia.
- Entzefalopatia espongiforme kutsakorrak.
–Zerri- eta basurde-aziendak:
- Aujeszky gaixotasuna.
- Zerrien izurri klasikoa.
- Zerrien izurri afrikarra.
- Zerrien besikulako gaixotasuna.
–Oreinak, orkatzak eta adarzabalak:
- Tuberkulosia.
- Bruzelosia.
–Mufloiak:
- Ardien eta ahuntzen bruzelosia.
2. Era berean, Nekazaritza, Elikadura eta Ingurumeneko Ministerioak programa berriak onesten baditu haren iritziz zaindu, kontrolatu eta desagerrarazi beharrekoak diren gaixotasunentzat, gaixotasun horiek ere foru agindu honetan xedatutakoaren barnean sartuko dira.
3. Foru agindu honen II. eranskinean ezarriko da abereei egin beharreko proba diagnostikoetarako adina eta maiztasuna.
2. artikulua. Proba ofizialak.
Foru agindu honen II. eranskinean zehazten da zein diren proba ofizialak, salbu eta ehiza- eta arrain-espezieen kasuan; horien proba analitikoak uztailaren 3ko 1082/2009 Errege Dekretuan arautzen dira, horren bidez ezarri baitziren animalien osasunari buruzko baldintzak ehiza ustiapenetako, kontinenteko akuikulturako, gune zoologikoetako eta basa faunako animaliak mugitzeko.
3. artikulua. Hiltegietako zaintza.
Egoera epidemiologikoaren arabera, eta Osasun Publikoaren Institutuko Albaitaritza Ofizialeko Zerbitzuekin elkarlanean, gaixotasunak zaintzeko programak ezartzen ahalko dira hiltegietan eta gorpuak tratatzeko zentroetan, ustiategietan edo gaixotasunak desagerrarazteko planetan ezarritako kanpainen osagarri gisa.
4. artikulua. Txerto ofizialak.
Debekatua dago 1. artikuluan zerrendatutako gaixotasunen aurkako txertoa jartzea, mingain urdinaren eta Aujeszky gaixotasunaren kasuetan izan ezik. Nolanahi ere, Abeltzaintza Zerbitzuak larrialdietako txertaketa abiarazten ahalko du egoera epidemiologikoak hala eskatzen badu.
5. artikulua. Abereak tokiz aldatzea.
Xedapen honen III. eranskinean, abereen toki aldaketak kontrolatzeko indarrean den araudiari baldintza batzuk gehitu zaizkio.
6. artikulua. Gaixotasunak jakinaraztea.
Pertsona fisiko edo juridiko orok, bereziki albaitariek eta abeltzainek, nahitaez aitortu beharreko gaixotasunen susmoa badute, Landa Garapeneko, Ingurumeneko eta Toki Administrazioko Departamentuko Abere Osasuneko Atalari jakinaraziko diote. Zehazki, hausnarkarien ustiategien kasuan, gertatzen diren hilaurtzeen broteak jakinaraziko dira bruzelosiaren zaintza pasiboaren neurri gisa.
7. artikulua. Abere positiboak dituzten ustiategiak.
1. 1. artikuluan zehaztutako gaixotasunen proba diagnostikoetan emaitza positiboa izan duten abereen kasuan, salbu eta paratuberkulosiaren eta mingain urdinaren kasuetan, abelburu horiek gainerakoengandik bereiziko dira berehala eta, gehienez ere, 15 eguneko epean hil beharko dira, ustiategiko titularrari jakinarazpena egiten zaionetik aurrera zenbatzen hasita. Abeltzaintza Zerbitzuak kasuan kasuko galdeketa epidemiologikoa eginen du, gaixotasunaren jatorria ezartzen saiatzeko eta horren hedapena ezagutu eta saihesteko.
2. Abere positiboak hil ondoren, abeltzainak ustiategia garbitu eta desinfektatuko du Abeltzaintza Zerbitzuak ezarritako jarraibideekin bat, eta agiri bidez jasoko du. Abeltzaintza Zerbitzuak neurri horiek zuzen bete direla egiaztatuko du. Jarduketa horiek gauzatu ondoren, abeltzainak dagokion kalte-ordaina eskatzen ahalko du.
3. 2. puntuan adierazitakoa egiaztatuta, ustiategia berriro saneatuko da, gaixotasun bakoitzerako araudi berariazkoan ezarritakoari jarraikiz, eta bukatutakoan, ustiategia birkalifikatuko da.
4. Saneamendu-hutsaldia Abereen Osasunari buruzko Foru Legearen 39. artikuluan ezarritakoari jarraikiz aplikatuko da, eta betiere, egoera hauetan:
a) Gaixotasunak zaindu, kontrolatu eta desagerrarazteko programa nazionaletan, hots, Espainiak aurkeztu eta Europako Batzordeak onetsitakoetan, ezartzen direnetan.
b) Tuberkulosiaren kasuan, abereen %25 baino gehiago positiboak badira intradermotuberkulinizazio proben arabera.
8. artikulua. Saneamendua egitea.
1. Ustiategiko titularrak derrigorrez lagundu beharko du saneamendu kanpaina ofizialak egiten eta bere ustiategian, gaixotasun bat dagoelako susmopean, egin beharreko jarduera guztietan.
2. Saneamendu probak egiteko, titularrak bermatuko du abereak behar bezala lotuak daudela. Lotuak daudela abereek inolako kalterik edo lesiorik jasaten badute, abeltzainaren erantzukizuna izanen da.
3. Abeltzainak ez baditu tuberkulosiaren inokulazioa jasan duten abereak probaren irakurketara aurkezten, susmagarritzat hartuko dira, eta ustiategia geldi geratuko da eta kalifikazioa bertan behera utziko da zentsu saneagarri guztiari proba berria egin arte.
4. Abereak kalifikatu eta tokiz aldatzearen ondorioetarako, ustiategiaren saneamendu osoa 40 eguneko epean bukatuko da gehienez, saneamendua hasi zen egunetik zenbatzen hasita.
5. Instalazioek eta abereak maneiatzeko igarobideek saneamendua egiten duten langileen segurtasuna bermatu beharko dute, eta lanerako erritmo egokia bermatzeko moduko neurriak izanen dituzte. Hala izan ezean, ez da saneamendurik eginen harik eta ustiategia beharrezkoa den azpiegiturez hornitzen den arte.
6. Abere guztiak zuzen identifikatuko dira, indarreko araudiari jarraikiz.
7. Saneamenduak kanpainetan edo abereak erostean egiten badira, edo ustiategiak birkalifikatzeko errepikatzen badira edo gaixotasunen bat dagoelako susmopean egiten badira, ez dira tasak aplikatuko, betiere kanpainaz arduratzen den enpresak aurreikusitako epeetan gauzatzen badira. Enpresa horrek aldez aurretik emanen dio ustiategiko titularrari epe horien berri, Abeltzaintza Zerbitzuaren jarraibideekin bat. Saneamendua ezarritako egunetan ez egiteko arrazoiak abeltzainari egotz badakizkioke, gerora egin beharreko osasun proben kostua ordaindu beharko du, Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioaren eta haren Erakunde Autonomoen tasa eta prezio publikoei buruzko martxoaren 27ko 7/2001 Foru Legean adierazitako tarifekin bat. Era berean, neurri hori bere garaian animalia guztiak aurkeztu ez izanagatik kanpaina osatzeko egin beharreko bisitei ere aplikatuko zaie.
8. Ustiategi batean, bi urtez segidan, ez bada gutxienez ere eskatutako abereen %80aren saneamendua egin, espezie bakoitzarentzat ezarritakoari jarraikiz, titularrari abeltzain izaera desgaitzeko prozedurari hasiera emanen zaio eta bere abere guztiak hil eginen dira, gaixotasunak hedatzeko arriskua saihesteko. Abereak hiltzeko epea 30 egunekoa izanen da, jakinarazpena egin ondotik zenbatzen hasita.
9. artikulua. Kalte-ordainak.
1. Martxoaren 18ko 389/2011 Errege Dekretuak onetsitako baremoa aplikatuko da. Errege dekretu horren bidez abereengatiko kalte-ordainak emateko baremoa ezarri zen behi-azienden tuberkulosia eta bruzelosia, ardi- eta ahuntz-azienden bruzelosia, mingain urdinaren gaixotasuna eta entzefalopatia espongiforme kutsakorrak zaindu, kontrolatu edo desagerrarazteko programa nazionalen esparruan.
2. Kalte-ordainak jasotzeko salbuespenak izanen dira Abereen Osasunari buruzko azaroaren 16ko 11/2000 Foru Legearen 40. artikuluan ezarritakoak eta, edozein kasutan, aipatu legearen 11. puntukoak honako kasu hauek ematen badira:
a) Aberea erostean egindako saneamenduan gaixotasuna baduela berresten bada eta abere horrek abere gehiago kutsatu baditu.
b) Hil beharreko behi-azienda dela zehaztu bada eta horiek erostean egindako saneamenduan emaitza positiboa izan badu paratuberkulosian. Salbuespen hori abereak ustiategira ekartzen direnetik hasita eta lehenbiziko 3 urteetan aplikatu da.
II. ERANSKINA. Zainketa, kontrol eta desagerrarazpen planetan sartutako abereen gaixotasunak
Tuberkulosia.
1. Foru agindu honen ondorioetarako, tuberkulositzat ulertuko da Mycobacterium tuberculosis konplexuak eragindako gaixotasuna.
2. Tuberkulosia desagerrarazteko programak behi-, orein-, adarzabal- eta orkatz-azienden ustiategietan eta aurreko abereekin batera dauden ahuntz-azienden ustiategietan aplikatuko dira.
3. Behi-aziendaren proba diagnostiko ofizialak, proba osagarriak barne, Kontseiluaren 1964ko ekainaren 26ko Zuzentarauaren B eranskinean ezarritakoak izanen dira. Zuzentarau hori osasun poliziak Erkidegoaren barnean egiten den behi- eta zerri-azienden trukearen arloan dituen arazoei buruzkoa da. Ahuntzen kasuan, proba diagnostiko gisa intradermotuberkulinizazio alderatua erabiliko da, salbu eta positibo eman duten ustiategien kasuan; horietan, intradermotuberkulinizazio arrunta aplikatuko da eta gamma-interferoin proba.
4. 42 egunetik gorako abere guztiei eginen zaie intradermotuberkulinizazio proba.
5. Diagnostikoa urtero eginen da, salbu eta heriotzarik gabeko zezenketa jaialdietan parte hartzen duten behi-azienden ustiategien kasuan; horien kasuan, urtean bitan eginen da azterketa, bata lehenbiziko seihilekoan eta bigarrena bigarrenean. Azterketa horiek egin ezean, ustiategiak osasun kalifikazioa galduko du eta bertako abelburuak ezin izanen dira ikuskizunetan erabili.
6. Gaixotasun horren proba diagnostikoa egitetik salbuetsiak egonen dira 186/2011 Errege Dekretuan definitutako zezenketetarako abereen ustiategiak, hau da: zezenketetarako arrak bakarrik izanik, unitate epidemiologiko independentea direnak eta zezenketa jaialdietarako bakarrik erabiltzen badira (amaieran heriotza dutenak).
7. Gizendegi zooteknikoaren sailkapena duten ustiategien kasuan, saneamendu probetarako adina eta maiztasuna Tuberkulosia Desagerrarazteko Programa Nazionalean ezarritakoa izanen da.
8. Positibo eman duten ustiategien kasuan, proba diagnostiko osagarriak eginen dira, gaixotasuna lehenbailehen desagerrarazteko.
Behi-aziendaren bruzelosia.
1. Foru agindu honen ondorioetarako, behi-aziendaren bruzelositzat joko da Brucella abortus konplexuak eragindako gaixotasuna.
2. Bruzelosia desagerrarazteko programak behi-, orein-, adarzabal- eta orkatz-azienden ustiategiei aplikatuko zaizkie.
3. Proba diagnostiko ofizialak, proba osagarriak barne, Kontseiluaren 1964ko ekainaren 26ko Zuzentarauaren C eranskinean ezarritakoak izanen dira. Zuzentarau hori osasun poliziak Erkidegoaren barnean egiten den behi- eta zerri-azienden trukearen arloan dituen arazoei buruzkoa da.
4. Hamabi hilabetetik gorako abere guztiei laginak hartuko zaizkie.
5. Diagnostikoa urtero eginen da, salbu eta heriotzarik gabeko zezenketa jaialdietan parte hartzen duten behi-azienden ustiategien kasuan; horien kasuan, urtean bitan eginen da azterketa, bata lehenbiziko seihilekoan eta bigarrena bigarrenean. Azterketa horiek egin ezean, ustiategiak osasun kalifikazioa galduko du eta bertako abelburuak ezin izanen dira ikuskizunetan erabili.
6. Gaixotasun horren proba diagnostikoa egitetik salbuetsiak egonen dira 186/2011 Errege Dekretuan definitutako zezenketetarako abereen ustiategiak, hau da: zezenketetarako arrak bakarrik izanik, unitate epidemiologiko independentea direnak eta zezenketa jaialdietarako bakarrik erabiltzen badira (amaieran heriotza dutenak).
7. Gizendegi zooteknikoaren sailkapena duten ustiategien kasuan, saneamendu probetarako adina eta maiztasuna Bruzelosia Desagerrarazteko Programa Nazionalean ezarritakoa izanen da.
Ardi- eta ahuntz-azienden bruzelosia.
1. Foru agindu honen ondorioetarako, ardi- eta ahuntz-azienden bruzelositzat joko da Brucella melitensis konplexuak eragindako gaixotasuna.
2. Bruzelosia desagerrarazteko programak ardien, ahuntzen eta mufloien ustiategiei aplikatuko zaizkie, hots, Ardien eta Ahuntzen Bruzelosia Desagerrarazteko Programa Nazionalean ezarritako irizpideen arabera hautatutakoei.
3. Proba diagnostiko ofizialak Kontseiluaren 1991ko urtarrilaren 28ko Zuzentarauaren C eranskinean ezarritakoak izanen dira. Zuzentarau hori Erkidegoaren barnean egiten diren ardi eta ahuntz trukeak arautzen dituzten osasun poliziaren arauei buruzkoa da.
4. Sei hilabetetik gorako animalien laginak hartuko dira.
5. Kalifikazioa ofizialki bere horretan mantentze aldera probak egiten dituzten ardi- eta ahuntz-azienden ustiategietan, abereen zati esanguratsu baten laginak hartu beharko dira, barnean sartuta:
a) Sei hilabetetik gorako ar guztiak.
b) Azken kontrola egin zenetik ustiategian sartutako abere guztiak.
c) Eme ugalkorren (sexualki helduak diren emeak) edo ume-hazleen %25, eta kopuru hori ezin izanen da 50etik beherakoa izan ustiategi bakoitzeko, salbu eta ezaugarri horietako 50 eme baino gutxiago dituzten ustiategien kasuan; kasu horietan eme guztiak kontrolatuko dira.
6. Mufloien ustiategietan, sei hilabetetik gorako abere guztiei urtero eginen zaie proba.
Ardi-aziendaren katarro-sukarra.
1. Ardi-aziendaren katarro-sukarra zaindu eta kontrolatzeko programak behi-, ardi- eta ahuntz-azienden ustiategietan aplikatuko dira, zeinak Mingain Urdina Desagerrarazteko Programa Nazionaleko irizpideen arabera hautatuko diren.
2. Txertaketa Estatu mailako araudian ezarritakoari jarraikiz eginen da.
Behi-aziendaren leukosi enzootikoa eta behi-aziendaren perineumonia kutsakorra.
Leukosi enzootikoa eta perineumonia kutsakorra zaindu eta kontrolatzeko programak Zainketarako Programa Nazionaleko irizpideen arabera hautatutako behi-azienden ustiategietan aplikatuko dira. Proba diagnostikorako hauek izanen dira Kontseiluaren 1964ko ekainaren 26ko Zuzentarauaren C eranskinean ezarritakoak. Zuzentarau hori osasun poliziak Erkidegoaren barnean egiten den behi- eta zerri-azienden trukearen arloan dituen arazoei buruzkoa da.
Paratuberkulosia.
1. Foru agindu honen ondorioetarako, paratuberkulositzat ulertuko da Mycobacterium avium paratuberculosis konplexuak eragindako gaixotasuna.
2. Paratuberkulosia zaintzeko programak behi-azienden ustiategietan aplikatuko dira.
3. Elisa diagnostiko probak eginen zaizkie ugalketa ustiategietan sartutako urtebetetik gorako abere guztiei. Proba horiek gehienez ere bi hilabeteko epean eginen dira, aberea ustiategira ekartzen denetik zenbatzen hasita.
Entzefalopatia espongiforme kutsakorrak.
1. Ikara (Scrapie) eta behi-aziendaren entzefalopatia espongiformea zaindu eta kontrolatzeko programak behi-, ardi- eta ahuntz-aziendei aplikatuko zaizkie.
2. Proba diagnostikoak izanen dira Europako Parlamentuak eta Kontseiluak 2001eko maiatzaren 22an emandako 999/2001 (EE) Erregelamenduaren X. eranskinean ezarritakoak. Erregelamendu horren bidez, Entzefalopatia espongiforme kutsakor batzuen prebentziorako eta haiek kontrolatu eta desagerrarazteko xedapenak ezarri ziren.
3. Laginak hartzeko, kontrolerako programa nazionaletan ezarritakoari jarraituko zaio.
4. Europako araudian ezarritako neurriak aplikatuko dira emaitza positiboa bada.
Aujeszky gaixotasuna.
1. Aujeszky gaixotasuna desagerrarazteko programak zerrien eta basurdeen ustiategietan aplikatuko dira.
2. Matxoaren 23ko 360/2009 Errege Dekretuaren V. eranskinean ezarritako probak erabiliko dira. Errege dekretu horren bidez ezarri ziren Aujeszky gaixotasunaren kontra borrokatzeko eta hura kontrolatu eta desagerrarazteko programa koordinatuaren oinarriak.
3. Ustiategi guztiei aplikatuko zaie txertaketa plana, eta plan horretatik salbuesteko, Abeltzaintza Zerbitzuak ofizialki kalifikatu beharko du ustiategiak Aujeszky gaixotasunik ez duela (A4) edota kalifikazio hori eskuratzeko bidean daudela, Abeltzaintza Zerbitzuak baimena eman ondotik.
Gizentzeko abereei dagokienez, hamar eta hamabi aste artean dituztenei jarriko zaie txertoa, eta bigarren dosia 3 edo 4 aste beranduago aplikatuko zaie. Sei hilabete betetzen badituzte, dosi berria jarriko zaie eta lau hilean behin txertatuko dira ustiategia uzten duten arte.
Abere ugalkorrak gutxienez ere hiru aldiz txertatuko dira ziklo ugalkorrean sartu baino lehen, eta hirugarren dosia 21. eta 24. asteen artean jarriko zaie. Era berean, ezartzen da ugalkor guztiei aldi berean eta tarte erregularretan jarriko zaiela txertoa, gutxienez urtean hirutan.
4. Diagnostikoaren maiztasunari dagokionez, Aujeszky gaixotasuna desagerrarazteko programa nazionalean ezarritakoa izanen da.
Abereen hautaketa, ugalketa, ar ugalkorren hazkuntza, eme ugalkorren trantsizioa eta behin erditako emeak xedetzat dituzten ustiategietan eta intseminazio zentroetan, Aujeszky gaixotasunaren birusaren IgE-aren aurkako kontrol serologikoak eginen dira ugalkorren artean lau hilean behin. Laginaren tamaina gaixotasunaren presentzia hautemateko modukoa izanen da, aurreikusitako prebalentzia %5ekoa dela eta konfiantza maila, berriz, %95ekoa.
Haztegiak: ustiategi hauek, gutxienez ere urtean behin, ugalkorren kontrol serologikoa eginen dute Aujeszky gaixotasunaren birusaren IgE-aren aurka, eta horretarako hartuko den abere kopuruak bermatuko du, %95eko konfiantza mailarekin, gaixotasuna hautemanen dela prebalentzia-tasa gutxienez ere %5ekoa bada.
Gizendegietan eta esne-zerrien trantsizio ustiategietan, urtean behin gutxienez kontrol serologikoa eginen da Aujeszky gaixotasunaren birusaren IgE-aren aurka, eta horretarako hartuko den abere kopuruak bermatuko du, %95eko konfiantzarekin, gaixotasunaren presentzia hautemanen dela espero den prebalentzia-tasa gutxienez ere %10ekoa bada.
A4 motako ustiategietan lau hilean behin eginen dira IgE eta IgB-aren azterketak, sailkapen zooteknikoa edozein izanik eta konfiantza maila %95ekoa dela, gaixotasunaren presentzia hautemateko %5eko prebalentzia-tasarekin.
Zerrien izurri klasikoa.
1. Zerrien izurri klasikoa desagerrarazteko programak zerrien eta basurdeen ustiategietan aplikatuko dira.
2. Diagnostikoa egiteko maiztasuna, ustiategiak eta aztertu beharreko laginaren tamaina eta erabili beharreko probak Zainketarako Programa Nazionalean ezarritakoak izanen dira.
Zerrien izurri afrikarra.
1. Zerrien izurri afrikarra desagerrarazteko programak zerrien eta basurdeen ustiategietan aplikatuko dira.
2. Diagnostikoa egiteko maiztasuna, ustiategiak eta aztertu beharreko laginaren tamaina eta erabili beharreko probak Zainketarako Programa Nazionalean ezarritakoak izanen dira.
Besikulako gaixotasuna.
1. Besikulako gaixotasuna desagerrarazteko programak zerrien eta basurdeen ustiategietan aplikatuko dira.
2. Diagnostikoa egiteko maiztasuna, ustiategiak eta aztertu beharreko laginaren tamaina eta erabili beharreko probak Zainketarako Programa Nazionalean ezarritakoak izanen dira.
III. ERANSKINA. Destinoa Nafarroako Foru Komunitateko ustiategietan duten abereak tokiz aldatzea
Behi-aziendak tokiz aldatzea.
Nafarroako ustiategietara bidaltzen diren behi-azienda guztiak ofizialki tuberkulisirik eta bruzelosirik (T3, B4) ez duten ustiategietatik helduko dira, salbu eta hiltegira bidalitakoak.
Ugalketa ustiategietara bidalitako abereei tuberkulosiaren eta bruzelosiaren proba diagnostikoak eginen zaizkie mugitu aurreko 30 egunetan, salbu eta aldez aurreko probak egitetik salbuetsiak dauden eskualdeetatik edo lurraldeetatik heldu badira.
Ugalketa ustiategietara ekarritako abere guztiak gainerakoengandik bereizita mantenduko dira harik eta tuberkulosiaren eta bruzelosiaren probetan emaitza negatiboa lortzen den arte.
Zezenketetarako ustiategien kasuan, gamma-interferoin proba gehituko da aberea erostean egindako saneamenduetan tuberkulosia diagnostikatzeko. Ustiategian sartutako abere guztiek emaitza negatiboa badute intradermotuberkulinizazio proban eta baten batek positibo ematen badu gamma-interferoin proban, lote osoa bereizita mantenduko da harik eta intradermotuberkulinizazio proba berria egiten den arte. Proba hori gutxienez ere aurrekotik hiru hilabete igarota eginen da eta aberea erostean egindako saneamenduaren parekoa izanen da kalte-ordainen ondorioetarako.
Ardi- eta ahuntz-aziendak tokiz aldatzea.
Nafarroako ustiategietara bidaltzen diren ardi- eta ahuntz-aziendak ofizialki ardien eta ahuntzen bruzelosirik (M4) ez duten ustiategietatik helduko dira, salbu eta hiltegira bidalitakoak.
Ugalketa ustiategietara bidalitako abereei bruzelosiaren proba diagnostikoak eginen zaizkie mugitu aurreko 30 egunetan, salbu eta aldez aurreko probak egitetik salbuetsiak dauden herrietatik, eskualdeetatik edo lurraldeetatik heldu badira.
42 egunetik gorako ahuntzei, ugalketa ustiategietara bidalitakoei, tuberkulosiaren proba diagnostikoak eginen zaizkie mugitu aurreko 30 egunetan.
Abere Osasuneko Atalak beharrezkotzat jotzen duenean, ugalketa ustiategietara ekarritako abereak gainerakonegandik bereizita mantenduko dira harik eta bruzelosiaren diagnostikoaren proba egin, eta emaitza negatiboa lortzen den arte.
Zerri-azienda tokiz aldatzea.
Jatorrizko ustiategiek ustiategi bakoitzarentzat eskatutako osasun plana bete beharko dute. Hori horrela, abereen destinoa jatorrizko ustiategiaren sailkapen zooteknikoaren araberakoa izanen da.
Ustiategietara ekarritako abere ugalkorrak honako ustiategi hauetatik helduko dira: hautaketan, ugalketan, ugalkorren hazkuntzan edo behin erditako eme ugalkorren trantsizioan dihardutenak.
Gizendegira doazen abereen kasuan, honako ustiategietatik helduko dira: hautaketan, ugalketan, ugalkorren hazkuntzan, behin erditako eme ugalkorren trantsizioan, produkzioan edo esne-txerrien trantsizioan dihardutenak.
Ehiza-espezieak tokiz aldatzea.
Espezie horietako abereak tokiz aldatu baino lehen, uztailaren 3ko 1082/2009 Errege Dekretuan ezarritako probak eginen dituzte. Errege dekretu horren bidez ezartzen dira animalien osasunari buruzko baldintzak ehiza ustiapenetako, kontinenteko akuikulturako eta gune zoologikoetako animaliak mugitzeko, baita basa faunako animaliak ere, xedeko ustiategia ehiza- eta arrain-ustiategi gisa erregistratua ez badago ere.
Ugalketa ustiategietara ekarritako abere guztiak gainerakoengandik bereizita mantenduko dira harik eta kasuan kasuko proba diagnostikoak egin, eta emaitza negatiboa eman arte.
